ĐÔNG LA
CĂN CỨ VÀO SỰ THẬT KHÁCH QUAN THỬ MÁCH NƯỚC CHO VỤ HỒ DUY HẢI
Tôi từng làm “luật sư” cãi thắng nhiều vụ cực kỳ khó mà luật sư thật giỏi nhất cũng không cãi được vì liên quan đến các lĩnh vực tri thức cao nhất. Như vụ ông PGS Triết học Lê Trọng Ân ở Khoa Triết, Trường ĐH KHXH & NV TPHCM (nơi ông Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo, học), đã phê bình sách giáo khoa triết và bị kỷ luật. Tôi đã hỏi và biết ngay ông ấy đúng, nhưng ông ấy không cãi nổi Ban Biên tập có địa vị và bằng cấp cao hơn ông. Tôi đã viết bài cãi giúp ông, phê phán cái sai của Ban Biên tập, làm rung rinh cả Bộ Giáo dục, rồi từ đó tôi đã cố vấn cho ông Ân cãi thắng luôn, người ta buộc phải bỏ kỷ luật ông.
Vụ thứ hai cũng vô cùng khó khăn, một người tôi chưa quen là cô Vũ Thị Hoà, giúp tìm hài cốt liệt sĩ bị thất lạc bằng khả năng đặc biệt, bị Thu Uyên kết án trên sóng truyền hình quốc gia VTV1 là “lừa đảo, trục lợi trên xương máu liệt sĩ”. Tôi đã tìm hiểu thì biết ngay Thu Uyên vu khống nên đã viết bài. Ông Nhà báo Đại tá Đào Văn Sử, chính là người đưa chuyện ông Thệ ra ngoài ánh sáng, đã đến nhà tôi, nối máy cho tôi nói chuyện với cô Hoà, và từ đó tôi bắt đầu dấn thân vào một cuộc chiến bảo vệ dân oan. Cô Vũ Thị Hoà bị một số tỉnh đội, các bộ phận chức năng của QK7 và Bộ Quốc phòng đánh công văn cho cô là lừa đảo, từ cơ sở đó, Thu Uyên mới nói trên VTV; Công an Yên Bái cũng đã có giấy “mời” cô. Tôi đã gặp cô, gặp nhiều nhân chứng, biết rất rõ nên đã viết nhiều chuyện về khả năng siêu phàm của cô, và cho đến tận giây phút này, với tư cách là một người từng nghiên cứu KHTN, một nhà lý luận phê bình, tôi vẫn chưa hết ngạc nhiên vì khả năng thần thông của con người là có thật, thế giới tâm linh là có thật! Tôi đã giúp cô Hoà viết đơn kiện tất cả những kẻ vu khống, gởi tất cả những nơi cần gởi, tuy không bắt được bọn chúng đi tù nhưng đã giúp cô được bình an. Gần đây tôi không viết, không liên hệ với cô nữa (mà tôi cũng đã nói trực tiếp với cô) vì tôi đã hoàn thành sứ mệnh và cuộc đời cô từ lâu cũng đã mở sang những trang khác mà tôi không biết.
***
Giờ đây lại có chuyện anh chàng Hồ Duy Hải bị kết án tử vì đã phạm tội ác dã man, cắt cổ, giết chết hai cô gái trẻ tại Bưu cục Cầu Voi, Huyện Thủ Thừa, Tỉnh Long An bởi ba phiên toà mà phiên Giám đốc thẩm được xử bởi Hội đồng Toàn thể Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao, tức toàn bộ quan toà có vị trí cao nhất của nền tư pháp VN.
Phần đông dư luận cho rằng Hải đã bị oan, thực tế đã có những vụ án oan chấn động dư luận lại càng củng cố niềm tin của họ. Nhưng thực sự Hải có bị oan không? Nếu Hải không oan thì người ta nghĩ thế nào về hai cô gái trẻ xấu số khi bênh vực cho kẻ sát nhân? Chính vì vậy những người hiểu biết cần phải phân tích khách quan vụ án để dư luận hiểu chính xác hơn.
Phiên giám đốc thẩm đã kết luận "Có sai sót trong hoạt động điều tra nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án". Từ một số Đại biểu Quốc hội, các luật sư, đến các nhà báo bênh vực Hải đều cho rằng kết luận như thế tạo “Một tiền lệ đáng lo ngại”. Nhưng từ phía quan toà, những người có chuyên môn xét xử, lại thấy chính từ những sự sai sót đó lại hé lộ những tình tiết chủ yếu chứng minh Hồ Duy Hải là thủ phạm. Bởi do không biết và không tìm thấy, các công an điều tra mới sai lầm là không lưu giữ các hung khí như cái thớt, cái ghế và con dao, để những người dọn dẹp thiêu huỷ. Chính do lời khai của Hải người ta mới biết chúng là hung khí. Dù là sai sót nhưng nó lại chứng minh sự xác định hung khí, rồi hung thủ của công an điều tra là khách quan, do Hải khai họ mới biết. Luật pháp không cho phép quan toà kết tội chỉ dựa vào lời khai của bị cáo mà không có chứng cớ, nhưng lời khai của Hải ở đây lại có ảnh chụp hiện trường (ảnh chứng) (tôi dùng “ảnh chứng” chính xác hơn hồ sơ dùng “bản ảnh”) và những người dọn dẹp (nhân chứng) xác nhận. Đặc biệt con dao giắt ở vách được che khuất bởi cái bảng mà công an kỳ công tìm mãi không thấy, chỉ có hung thủ mới biết nó ở đâu, và chính Hải đã chỉ ra vị trí đó. Công an đã đi hỏi những người dọn dẹp và có đến 4 người đã xác nhận Hải nói đúng về con dao. Đây chính là một lời khai mở nút vụ án, chứng minh công an không thể “mớm cung” vì người ta không thể “mớm” điều người ta không biết, mà ngược lại, chính Hải đã “mớm” điều tra, kiểu “lạy ông tôi ở bụi này”, một lời khai với Hải đúng là chết người!
Chưa hết Hải còn khai cho sim điện thoại, bán đồ lấy tiền chuộc điện thoại, cắt tóc để thay đổi hình dạng, khai đốt quần áo vì ám ảnh rồi chối khai lại là đốt vì thói quen mà một thẩm phán cho là “kỳ quặc” vô lý, rồi chuyện khai đi bán vàng, v.v… Tất cả những lời khai trên đều được công an điều tra xác định khớp với thực tế.
Những lời khai trên của Hải lại được chính Hải xác nhận là không bị mớm cung, ép cung, các bản cung đều có các luật sư, có đại diện VKS tham gia, Hải đều xác định và mô tả tỉ mỉ hành vi giết người của mình.
Dù Hải có nhiều lần khai ngược lại, theo tâm lý chung là chuyện tất nhiên, nên những lời khai logic, khớp với thực tế của Hải vẫn là “những lời khai chết người”, chúng vẫn là những chứng cớ phản ánh bản chất vụ án, chứng minh Hải chính là hung thủ. Vì vậy, khi đã có những tình tiết chủ chốt như vậy, cơ quan điều tra cũng như các thẩm phán đã cho nhiều tình tiết khác là phụ, cho những thiếu sót như không lưu giữ những hung khí gây án, v.v… cũng không thay đổi bản chất vụ án. Và với một hồ sơ có kết quả điều tra như vậy thì quan toà nào cũng sẽ kết án như nhau, cũng sẽ kết án y như ba phiên toà đã kết án Hồ Duy Hải.
***
Có điều nếu vụ án Hồ Duy Hải chỉ có vậy thì hết chuyện, nhưng xung quanh vụ án còn quá nhiều chuyện mập mờ mà các cơ quan chức năng chưa làm rõ, khiến dư luận thắc mắc, và chính chúng đã được bọn xấu lợi dụng, suy diễn, chống phá, tạo ra một tâm trạng hỗn loạn chưa từng có về niềm tin đối với nền pháp luật Việt Nam.
Như nhân vật Nguyễn Văn Nghị, một bài báo đăng trên cand.com.vn từng cho là nghi can số 1, rồi được cho là có chứng cớ ngoại phạm, đã được ghi vào hồ sơ, nay cần đối chứng thì lại biến mất và còn biến thành Nguyễn Hữu Nghị; Chuyện cán bộ điều tra mời luật sư Võ Thành Quyết là “sếp” cũ của mình bào chữa cho “đẹp” vụ án; những cái chết của những người liên quan đến vụ án như nhân viên điều tra, nhà báo, công tố viên, nhân chứng, v.v…
Đặc biệt, tiếng kêu oan của mẹ, của em gái, của dì Hải đã thấu tận “Trời”. Uỷ ban Thường vụ QH khóa 13 đã thành lập đoàn giám sát do Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu, trưởng đoàn, và phó đoàn là bà Lê Thị Nga, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp. Bà Nga là người đã trực tiếp nghiên cứu hồ sơ, gặp thân nhân và gặp trực tiếp Hồ Duy Hải. Bà đã viết bản “Báo cáo kết quả nghiên cứu” về việc điều tra và xét xử, có những ý: “không đầy đủ”; “không khách quan”; “có sự vi phạm nghiêm trọng trong thủ tục tố tụng”; “có những sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự".
Tôi đã đọc kỹ bản báo cáo của bà Nga thấy nó như bản bào chữa của luật sư hơn là một sự giám sát toàn diện việc điều tra và xét xử. Việc của bà Nga là đánh giá toàn diện việc điều tra và xét xử chứ không phải chỉ là việc bênh Hồ Duy Hải. Những điều sai sót bà chỉ ra thì những người xét xử cũng đã chỉ ra, phân tích, và họ cho là chúng không phản ánh bản chất vụ án. Có chỗ bà cho kết án Hồ Duy Hải cướp của là “sai lầm nghiêm trọng” bởi luật hình sự viết “cướp của” là “Người nào dùng vũ lực… nhằm chiếm đoạt tài sải”. Tôi thấy bà đã quá máy móc, Hải dùng vũ lực giết người, xong rồi mới thấy tài sản thì cướp luôn, vậy bản chất cũng là cướp của, sao lại cho là “sai lầm nghiêm trọng?”.
Còn những chứng cớ mà những người xét xử cho là phản ánh bản chất vụ án thì bà Nga không nghiên cứu. Bà đã không tự đặt những câu hỏi, tại sao Hải khai dùng thớt, ghế để đánh hai nạn nhân thì hiện trường có thớt, có ghế? Đặc biệt, bà cũng không hỏi tại sao Hải lại khai đúng vị trí để con dao hung khí như đã phân tích? Rồi một loạt lời khai của Hải logic, phù hợp với thực địa, ly kỳ như tiến trình của một bộ phim được dàn dựng rất công phu nữa. Lẽ ra bà Nga phải thấy, nếu Hải đúng như hồ sơ viết, không bị cực hình ép cung, mớm cung, tự nguyện khai, thì quan toà kết án Hải là thủ phạm như đã kết án không còn gì để bàn nữa, quốc hội không cần phải giám sát nữa.
Có điều, bà Nga cũng phải quan tâm đến những chuyện không rõ ràng, những nhân vật, những cái chết của những người liên quan đến vụ án. Đặc biệt, có một điều rất quan trọng là trong bản báo cáo, Bà Nga viết: “Bà Nguyễn Thị Loan (mẹ ruột của Hải) và bà Nguyễn Thị Rưởi (dì ruột của Hải) có phản ánh trong nhiều lần thăm gặp, Hải đã đề nghị gia đình ra Hà Nội kêu oan cho Hải. Bà Loan và bà Rưởi đều cho rằng Hải có nhiều bản cung nhận tội vì đã bị đánh (“đánh nhiều đến nỗi không đi được, phải có người dắt hai bên ở thời điểm trước khi xử phúc thẩm”). Các luật sư cũng cho bà Nga biết Hải bị mớm cung, ép cung. Tại sao là người giám sát bà không làm rõ việc tối quan trọng này?
Chỉ có việc điều tra Hải có thực sự bị đánh, có thực sự bị ép cung, mớm cung không; rồi cụ thể Hải bị mớm cung như thế nào; giải thích thoả đáng tại sao những thực địa lại khớp với lời khai của Hải; mới có thể phủ nhận được những chứng cớ chủ chốt mà các thẩm phán ở cả 3 phiên toà đã kết án Hải. Bà Lê Thị Nga hoàn toàn có đủ quyền để đề nghị các cơ quan điều tra cao nhất thực hiện việc điều tra này. Chính Hồ Duy Hải sẽ lại là nhân chứng chủ chốt, và để Hải khai đúng sự thật, cần có phương án bảo vệ và cách ly Hải khỏi những sự đe doạ. Nếu có những chứng cớ chứng tỏ đúng là Hải bị oan thì sẽ có nhiều chuyện “thú vị” được sáng tỏ.
Còn thực tế tôi thấy, những người có ý bênh Hải, từ những ông nghị to mồm, các luật sư, đến các “hội thẩm toàn dân” đều lạc đường. Cần phải bác bỏ có lý những chứng cớ chủ chốt mà các thẩm phán dùng để kết án Hải. Tại sao Hải lại khai mình giết người, lời khai lại khớp với thực tế, hãy bác bỏ đi, chứ không phải là chuyện trưng ra những cái ngoài lề chỉ làm rối thêm. Việc cần không làm lại đi công kích các thẩm phán, chửi bới họ, gây mất trật tự, là phạm pháp và chỉ góp sức đẩy Hồ Duy Hải đến cái chết mà thôi!
1-6-2020
ĐÔNG LA
