MỘT TOA THUỐC CHO CHẾ ĐỘ CẦN
MANG ĐI XÉT NGHIỆM
Như tôi đã kể, cách đây hơn 10 năm, trong lần tôi đưa gia đình ra Bắc, về quê chơi; hôm lên HN, tôi được một cơ quan trung ương mời đến dự một cuộc “Gặp gỡ Nhà Văn Đông La”. Tôi nói với bà xã: “Mẹ con bà đi ăn nhá, còn tôi bận phải đi gặp “trung ương” đây". Khi tới nơi, tôi thấy vị chủ toạ, nguyên là một UVTWĐ, đang đọc một tập bản thảo dầy cộp, ông nói: “Tôi đang đọc các bài của anh, tôi phải gạch chân từng dòng một đây này. Tiếc quá, tôi được gặp anh muộn quá!” Sau đó, chính tôi lại là người phải “tiếc quá” chứ không phải ông vì ông đã về hưu. Nếu ai giữ trọng trách cũng hiểu và trọng tri thức như ông thì nước ta chắc tiến lên CNXH lâu rồi! Sau đó, khi tôi đã về nhà, ông đã gởi cho tôi một tập tài liệu và đề nghị tôi có ý kiến. Đó chính là cuốn Tôi chỉ có một Đảng, ĐẢNG CỦA BÁC HỒ của Viện Nghiên cứu Công nghệ và Phát triển SENA mà ông TS Minh Đường làm viện trưởng. Tôi đã viết một bài gởi cho ông, ông rất thích, sau đó tôi đã đăng lên blog của tôi cũng được rất nhiều người vào đọc, và “còm” rất thú vị.
Hôm qua, các báo đồng loạt đưa tin “Cựu viện trưởng SENA Nguyễn Sơn Lộ bị phạt 5 năm tù” vì “lợi dụng quyền tự do ngôn luận, biên soạn phát tán 6 tài liệu xâm phạm lợi ích Nhà nước; lợi dụng chức viện trưởng cho thuê trụ sở trái phép”. Ông Nguyễn Sơn Lộ chính là ông TS Minh Đường mà tôi viết ở trên. Thật tiếc, nếu ông nghe lời góp ý của tôi trong bài tôi viết từ hơn 10 năm trước thì hôm nay chắc chắn không phải vào tù. Nhưng thực tế, trong khoảng 30 năm viết chính luận, tranh luận, tôi thấy gần như không có ai nhận ra cái sai, cái xấu của mình. Dường như những cái tốt, xấu là bản chất, khi đã được lập trình, được cài đặt trong tận gen rồi thì không thể thay đổi được.
Hôm nay, không chủ ý mà đúng ngày Ngày Thương binh Liệt sĩ, tôi xin đăng lại bài viết “theo yêu cầu” từ 2012. Cuốn sách do ông Nguyên Sơn Lộ chủ biên nhưng ông thu thập bài người khác là chính, nên bài này tôi viết chủ yếu về ông Tương Lai.
27-7-2023
ĐÔNG LA
Trong Lời mở đầu cuốn Tôi chỉ có một Đảng, ĐẢNG CỦA BÁC HỒ của Viện Nghiên cứu Công nghệ và Phát triển SENA, ông TS Minh Đường (Nguyễn Sơn Lộ), viện trưởng, viết: “Ngày 29-3-2012, Viện Nghiên cứu Công nghệ và Phát triển SENA đã có văn bản gửi đến Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và UVBCT, Trưởng Ban Tuyên giáo TW, Chủ tịch Hội đồng Lý luận TW, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Đinh Thế Huynh đề nghị mở rộng nghiên cứu các vấn đề cấp bách của Việt Nam dưới ánh sáng các giá trị văn hóa, minh triết, khoa học - Học thuyết của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
“Văn bản” trên bao gồm một loạt bài viết của chính ông viện trưởng; của PGS Tương Lai, Viện trưởng Viện Xã hội học Việt Nam; của GS TS Trần Ngọc Hiên, nguyên PGĐ Học viện Hành chính Quốc gia HCM v.v…
***
Trong bài “Vòng tròn nhỏ trong vòng tròn lớn”, ông Tương Lai viết: “Nếu không sòng phẳng về mặt lý luận… trong việc hoạch định các giải pháp phù hợp với một thời kỳ mới… để khẳng định rõ đồng thuận là động lực, đại đoàn kết là động lực chứ không phải đấu tranh giai cấp là động lực như trước đây, thì không thể thúc đẩy sự nghiệp Đổi Mới” (tr. 22)
Ông phân tích: “Đã từng một thời có những câu thơ bốc lửa giục giã con người đi làm cách mạng: “… Nuôi đi em cho đến lớn, đến già? Mầm hận ấy trong lồng xương ống máu/ Để thêm nóng mai kia hồn chiến đấu” thì giờ đây ngẫm lại có cái gì không ổn! Mà không ổn từ chính logic của hệ tư tưởng”. Ông ta giải thích bằng câu chuyện trong “Thế giới phẳng” của T. L. Friedman: một gia đình bị chia đôi sống ở Ấn độ và Pakistan, người con hỏi cha tại sao phía sống ở Ấn độ lại khá hơn thì người cha trả lời rằng tại vì bên Ấn độ, một thanh niên nghèo thấy người giàu thì khâm phục cố phấn đấu cho bằng, còn bên Pakistan người thanh niên nghèo thấy một người giàu thì thù hận quyết chí giết người ta. Ông GS cho rằng “mầm hận” trong câu thơ của Tố Hữu giục giã dân ta đi làm cách mạng nói trên tương tự như thù hận của người thanh niên nghèo ở Pakistan kia, và đó chính là sự thể hiện cụ thể của “động lực đấu tranh giai cấp” sai lầm, cần phải phế bỏ. Ông cũng cho chính cái “mầm hận”, cái “động lực” ấy đã khiến chúng ta “đã có những trải nghiệm đau đớn với “cải cách ruộng đất”, với đấu tranh chống “Nhân văn Giai phẩm”, với đấu tranh ai thắng ai bằng “cải tạo tư sản” và “công tư hợp doanh”, rồi quá trình kế hoạch hóa tập trung, bao cấp”, “hợp tác hóa bậc cao” ngăn sông cấm chợ… đã đẩy đất nước đến bên bờ sụp đổ… nếu soi kỹ những sai lầm kéo dài hàng thập kỷ sẽ thấy “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt chính là cái “mầm hận” đã thấm vào “lồng xương ống máu” nhằm đẩy tới cuộc đấu tranh giai cấp được xem là động lực thúc đẩy sự phát triển xã hội”(tr.24).
Tôi rất bị bất ngờ khi một vị từng giữ những trọng trách trong lĩnh vực thuộc về thượng tầng kiến trúc, tức ý thức xã hội, lại sai lầm như vậy. Ngoài chức Viện trưởng Viện Xã hội học, ông Tương Lai này từng có 13 năm (1993 – 2006) là thành viên nhóm tư vấn các thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải; 2007 cũng từng cùng Hoàng Tụy, Nguyễn Quang A,... lập Viện nghiên cứu Phát triển - IDS, nghiên cứu chính sách và phản biện, đã bị giải tán.
Hiểu khái niệm “đấu tranh giai cấp” giống như hận thù cực đoan và đố kỵ giàu nghèo như trên, ông Tương Lai đã không hiểu về Triết học.
Trong bài về Các Mác tôi đã viết: “trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, Mác và Ăngghen viết: “Đặc trưng của chủ nghĩa cộng sản không phải là xóa bỏ chế độ sở hữu nói chung, mà là xóa bỏ chế độ sở hữu tư sản... là biểu hiện cuối cùng và đầy đủ nhất... trên cơ sở những người này bóc lột những người kia”; “Chủ nghĩa cộng sản không tước bỏ của ai cái khả năng chiếm hữu những sản phẩm xã hội cả. Chủ nghĩa cộng sản chỉ tước bỏ quyền dùng sự chiếm hữu ấy để nô dịch lao động của người khác”. Như vậy, nội hàm chính của khái niệm “đấu tranh giai cấp” chính là “tước bỏ quyền dùng sự chiếm hữu để nô dịch người khác”, “Lật đổ sự thống trị”, xóa bỏ chế độ “Người bóc lột người””.
Chính một thời ấu trĩ, người ta đã hiểu một cách cực đoan về “đấu tranh giai cấp” như ông Tương Lai hiểu ngày hôm nay nên đã “đẩy đất nước chúng ta” đến những giai đoạn “đã có những trải nghiệm đau đớn”. Vậy, ông Tương Lai muốn “sòng phẳng về mặt lý luận” thì phải hiểu đúng khái niệm “đấu tranh giai cấp” chính xác trên cơ sở triết học Mác, chứ còn hiểu và viết như trên thì ông mới thấy được cái vỏ hiện tượng chứ chưa hiểu sâu bản chất vấn đề, với tư duy thống kê của xã hội học, chứ không phải tư duy triết học. Nếu phủ phận “đấu tranh giai cấp”, coi sự căm thù bất công, sự nô dịch là “không ổn từ chính logic của hệ tư tưởng”, nước ta sẽ không có cách mạng, thế giới cũng không có cách mạng. Và như vậy, nếu cứ giữ nguyên hiện trạng như thời thực dân cũ, thế giới chỉ chia làm hai, ba mảng, chủ yếu thuộc Anh và Pháp. Nước Mỹ cũng sẽ không tồn tại mà chỉ là trang trại của những ông chủ bên Mẫu quốc Anh; nước ta cũng sẽ không còn tên trên bản đồ thế giới, sẽ là trang trại của những ông chủ nô Pháp.
Ngay cả những “trải nghiệm đau đớn”, muốn “sòng phẳng”, cũng cần phải đánh giá một cách khách quan và toàn diện, không thể xổ toẹt một cách thô thiển nông cạn được. Như Cải cách ruộng đất, rõ ràng chúng ta đã đạt được thành quả rất lớn là người cày có ruộng; đạt được tiến bộ xã hội là xóa bỏ được mối quan hệ phong kiến đã từ ngàn đời đè nặng, mọc rễ sâu trong mọi ngõ ngách của xã hội VN. Chỉ có cái sai là trình độ của cán bộ kém, ấu trĩ đã dẫn tới bạo lực cực đoan. Triết học Mác chỉ rằng, chỉ có trong đấu tranh đối kháng mới dùng bạo lực. Nhưng cũng cần phải phân biệt, CCRĐ ở ta hoàn toàn khác với thanh trừng kiểu Cách mạng Văn hóa kiểu Mao Trạch Đông, bởi việc đó đã được họ tính toán kỹ và thực hiện có chủ đích, còn Bác Hồ và Đảng ta khi thấy CCRĐ sai đã sửa sai nhanh nhóng và quyệt liệt nhất, đã cách chức đến cả Tổng Bí thư Đảng.
Ông Tương Lai cũng sai khi cho “đấu tranh ai thắng ai bằng “cải tạo tư sản”” sau 1975 cũng là hậu quả sai lầm của “đấu tranh giai cấp”. Trước hết phải xác định rằng, việc “đánh” tư sản mại bản và “cải tạo tư sản” sau chiến thắng 1975 là đúng và tất yếu. Bởi dân tộc ta từng hy sinh hàng mấy triệu người để giành lại nền độc lập, thống nhất đất nước không phải là để cho bọn tư sản Ba Tàu làm giàu. Ông Tương Lai cần phải biết, nền kinh tế của Việt Nam Cộng hòa, theo Googlle: “Hoa kiều kiểm soát gần như toàn bộ các vị trí kinh tế quan trọng, và đặc biệt nắm chắc 3 lĩnh vực quan trọng: sản xuất, phân phối, và tín dụng. Đến cuối năm 1974, họ kiểm soát hơn 80% các cơ sở sản xuất của các ngành công nghiệp thực phẩm, dệt may, hóa chất, luyện kim, điện...và gần như đạt được độc quyền thương mại: 100% bán buôn, hơn 50% bán lẻ, và 90% xuất nhập khẩu. Hoa kiều ở miền Nam gần như hoàn toàn kiểm soát giá cả thị trường”. Còn cái sai của ta thời đó chính là do trình độ làm kinh tế, sau mấy chục năm chiến tranh, cả nhà nước cũng như toàn dân ta thực sự chưa biết làm kinh tế. Thời miền Bắc “xây dựng XHCN” thực ra là nói cho nó kêu, chứ đó chỉ là nền kinh tế thời chiến “tất cả quên mình cho tiền tuyến” giản đơn, chủ yếu là việc trồng lúa và sản xuất ít hàng nhu yếu phẩm thiết yếu, ít nhà máy công nghiệp nặng. Chúng ta cũng sai lầm mang tính lý luận, khi xây dựng XHCN chỉ bằng hai bàn tay trắng, mà sau này tự phê là “căn bệnh duy ý chí”. Triết học Mác chỉ ra, xã hội XHCN chỉ được xây dựng trên nền tảng XHTB cực phát triển. So với với quy luật “lượng đổi chất đổi” của phép biện chứng cũng sẽ thấy sai trái. Chỉ khi nào lượng chất mới tích lũy đủ khi đó chất cũ sẽ thành chất mới, chứ không thể nào có chuyện một chất cũ đột nhiên biến thành chất mới. Vì vậy việc đánh tư sản mại bản sau 1975 là đúng, nhưng xóa bỏ ngay mọi thành phần sản xuất tư nhân là sai. Nhưng dù chúng ta đã thực hiện kinh tế nhiều thành phần thì sản xuất tư nhân cũng vẫn có sự điều tiết của nhà nước. Có điều, con đường đến với mỗi tiến bộ luôn phải trả giá đắt, bằng rất nhiều mồ hôi nước mắt, thậm chí cả máu nữa; còn sau khi mọi chuyện đã rồi, ngồi phán đúng sai, nên thế này, nên thế kia thì quá dễ. Cũng cần phải biết, trong hành trình của mỗi nước không chỉ có nước ta sai lầm, mà trên thế giới, những nước phát triển nhất cũng sai. Như việc nước Mỹ thế chân Pháp ở VN rồi bị sa lầy, bị thua đau có sai không? Cũng như dân Đức thông minh thế nhưng theo thằng Hít-le gây ra đại chiến làm máu đổ trên toàn thế giới, rồi thua trận, Hít-le thì tự sát, cả nước Đức thành “tù binh”, thành “chiến lợi phẩm” của Đồng Minh thì có sai không?
Việc ông Tương Lai lấy “đại đoàn kết” đối nghịch và thay thế “đấu tranh giai cấp” ông cũng tỏ ra không hiểu gì triết học cũng như thực tiễn cuộc sống.
Theo Quy luật Thống nhất và Đấu tranh của các mặt Đối lập (Quy luật Mâu thuẫn) của triết học Mác, các mặt đối lập luôn tồn tại khách quan và phổ biến như: trong nguyên tử có điện tử và hạt nhân; trong kinh tế thị trường có cung và cầu v.v… Từ đó sẽ tạo ra mâu thuẫn. Rồi mâu thuẫn lại tồn tại trong sự thống nhất, đồng thời trong sự đấu tranh giữa các mặt đối lập. Sự thống nhất chính là sự chuyển hóa lẫn nhau giữa những phần giống nhau của các mặt đối lập; còn đấu tranh chính là sự phủ định lẫn nhau giữa những phần khác nhau của các mặt đối lập. Thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập không thể tách rời nhau, tạo ra sự vận động và phát triển. Khi mâu thuẫn đã được giải quyết thì sự vật cũ mất đi, cũng là lúc sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất, sự vật mới ra đời. Và rồi cứ thế lặp lại theo quy luật phủ định của phủ định, sự vận động phát triển diễn ra mãi mãi.
Từ cơ sở lý luận đó, ta thấy trong xã hội các mặt đối lập cũng luôn tồn tại như thiện ác, như nhiều ít trong hưởng thụ thành quả lao động v.v… Vì vậy đấu tranh chống lại những cái đó, mà trong triết học đã khái quát quá thành khái niệm “đấu tranh giai cấp” chống lại “sự bóc lột” và “sự nô dịch”, như là một điều tất yếu của quá trình vận động phát triển của xã hội. Chứ làm sao lại có thể như ý ông Tương Lai, có thể “đồng thuận”, “đại đoàn kết” với kẻ ác, kẻ tham mà có thể tiến đến được một xã hội “dân chủ cộng hòa” tươi đẹp được sao!
Còn cái ý ông Tương Lai cho là do “đấu tranh giai cấp” mà đẩy đất nước đến bờ vực giai đoạn sau Giải phóng 1975 cũng là cái nhìn phiến diện. Ai cũng thấy sau chiến tranh nước ta đã kiệt quệ toàn diện do sự hy sinh nhân mạng, do bị bom đạn tàn phá, và cái chính là chúng ta chưa có một nền sản xuất đúng nghĩa. Chúng ta không có công cụ lao động, những máy móc, phương tiện sản xuất một cách đồng bộ và toàn diện; chúng ta cũng không có nguyên vật liệu; chúng ta cũng không có quy trình sản xuất và các cán bộ kỹ thuật điều hành các quy trình đó; cả hai miền Nam Bắc đều đột ngột bị cắt nguồn viện trợ to lớn. Miền Nam cũng đã có các khu công nghiệp nhưng chủ yếu là công nghiệp nhẹ sản xuất nhu yếu phẩm và hàng tiêu dùng, các hãng dệt, dược v.v… cũng phụ thuộc hoàn toàn nguồn nguyên liệu bên ngoài, trong khi đó chúng ta lại bị cô lập, cấm vận. Chưa hết, trong tình trạng đó, chúng ta lại phải tiến hành 2 cuộc chiến Biên giới, phía Tây Nam và phía Bắc. Tất cả cộng với trình độ yếu kém về chiến lược, về điều hành quản lý kinh tế; sự ấu trĩ về tư duy chính trị, cái nhìn hạn hẹp về ngoại giao v.v… đã đẩy đất nước ta đến bên bờ vực thẳm chứ đâu có đơn giản như ý ông Tương Lai là do “đấu tranh giai cấp”. Trái lại, chính do “đấu tranh giai cấp”, “chuyên chính vô sản” chúng ta mới giữ được ổn định. Vẫn biết đại đoàn kết là điều tốt đẹp nhất, nhưng lòng người luôn có sự vô minh. Chính sự vô minh đã đẻ ra hận thù, đẻ ra đố kỵ, đẻ ra cố chấp, nên “chuyên chính” như là một điều tất yếu của chính trị đối với bất cứ đất nước nào, thể chế nào, nhất là sau khi một quốc gia phải trải qua một cuộc chiến. Khi so sánh thời kỳ hậu chiến ở các nước như Irắc, Apganixtan, Pakistan v.v… bom nổ liên miên, còn nước ta thời hậu chiến với hận thù ngút trời như thế, đến tận hôm nay, đã gần 40 năm, đất nước luôn bình yên, không có một lần bom nổ, thì mới thấy “nền chuyên chính” của chúng ta mới thật kỳ diệu!
Với chính sách đại đoàn kết của nhà nước, Việt kiều, từ ông lãnh đạo đến trí thức, văn nghệ sĩ ở chế độ cũ đã nườm nượp về nước, vậy mà vẫn còn những người mà như ông Nguyễn Cao Kỳ nói “vẫn cứ ra rả ra rả chống cộng”!
Ông Tương Lai viết: “Lịch sử Cách mạng VN đã chứng minh một sự thật không thể bác bỏ là lúc nào lấy dân tộc làm động lực thúc đẩy cuộc đấu tranh cách mạng lúc ấy cách mạng giành thắng lợi, còn lúc nào nống đấu tranh giai cấp lên làm động lực , lúc ấy cách mạng gặp khó khăn” (tr. 24-25).
Thực ra do ấu trĩ, có những giai đoạn ở ta đã có cái nhìn hạn hẹp về giai cấp, cho chỉ những người cùng khổ mới là giai cấp cách mạng, trong khi Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, Mác và Ăngghen viết: “Bác sĩ, luật gia, tu sĩ, thi sĩ, bác học đều bị giai cấp tư sản biến thành những người làm thuê”; rồi: “Từng bộ phận trọn vẹn của giai cấp thống trị bị sự tiến bộ của công nghiệp đẩy vào hàng ngũ giai cấp vô sản”.
Vì vậy ông Tương Lai đã rất sai lầm khi lấy “dân tộc” đối nghịch với “giai cấp”, coi tư tưởng của Bác Hồ đối nghịch với lý luận của ĐCS, lấy tinh thần “dân tộc” của Bác đối nghịch với tinh thần “quốc tế vô sản”. Thực tế ta chỉ có cực đoan trong CCRĐ, còn mọi sai lầm trong việc vận dụng lý luận vào thực tiễn đều là do ấu trĩ, do chưa có kinh nghiệm, chứ không bao giờ Đảng ta lại chủ trương mang lợi ích “giai cấp” đối nghịch với lợi ích “dân tộc”.
Trước hết, phải thấy nước ta dù có muốn tự lực cũng không thể chỉ lấy “dân tộc” làm “động lực” mà giành được Độc lập. Thực tế, 1945 ta tận dụng cơ hội làm Cách mạng tháng 8 thành công, mà cơ hội đó đã được tạo ra bằng rất nhiều máu của những chiến sĩ chống Phát xít trên toàn thế giới. Trong triết học cũng có Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến. Ngay những ngày hôm nay, đến những cường quốc muốn làm gì cũng đều phải đi tìm đồng minh.
Việc ông Tương Lai lấy tư tưởng của Bác Hồ đối nghịch với lý luận của ĐCS cũng rất sai trái. Bởi chính trong Đại hội Đảng 1951, Bác đã nói về lý luận một cách dân dã: “Quân đội ta từ chỗ yếu tiến đến chỗ mạnh… từ thắng ít đến thắng nhiều… tiến đến thắng lợi hoàn toàn. Đó là vì đâu? Là vì trong chính trị, cũng như trong mọi mặt công tác khác, Đảng ta có một chủ nghĩa cách mạng nhất, sáng suốt nhất, đó là chủ nghĩa của ba ông kia kìa”. (Hồ Chủ tịch vươn tay chỉ và hướng mặt về phía chân dung 3 vị lãnh tụ: Marx, Engels, Lénine) ( Theo HỌC TẬP - Nội san Đảng Bộ Liên Khu Bốn, Số 35, 4 - 1951). Về mặt đối ngoại, cần phải hiểu Bác là người rất khôn khéo. Như việc đặt tên Mặt trận Việt Minh, ý Bác muốn thế giới biết dân tộc VN cũng là một bộ phận thuộc phe Đồng minh, cũng đã góp phần làm nên chiến thắng Phát xít, đã đứng ra thành lập N ước VN mới. Cùng với việc đặt tên nước; trích dẫn Tuyên ngôn của Mỹ, Pháp trong Tuyên ngôn Độc lập; Bác muốn toàn thế giới công nhận nước ta, cũng như không muốn thế giới nhìn ta thuộc phe phái để rồi phải lún sâu vào cuộc chiến ý thức hệ. Rõ ràng tư tưởng của Bác rất đúng và đi trước thời đại. Đó chính là tư tưởng chủ hòa, luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt hành trình hoạt động của Bác. Ở mọi nơi, mọi lúc, Bác luôn tận dụng mọi cơ hội để hoà bình. Ngay từ 6-1919, Bác đã viết Thư gửi Trưởng đoàn Hội nghị Versailles, tức Tổng thống Mỹ Woodrow Wilson: Bản yêu sách của nhân dân An Nam; 1-11-1945, Bác cũng gởi thư cho Ngoại trưởng Mỹ James F. Byrnes: “tha thiết mong muốn tạo được mối quan hệ với nhân dân Mỹ là những người mà lập trường cao quý đối với những ý tưởng cao thượng về công lý và nhân bản quốc tế, và những thành tựu kỹ thuật hiện đại của họ đã có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với giới trí thức Việt Nam”. Nhưng thật tiếc, thế giới không phải ai cũng có tầm nhìn như Bác. Nhìn lại lịch sử, ta thấy những kẻ mạnh luôn tham lam, luôn muốn thống trị kẻ yếu, nên tất cả cố gắng của Bác đều không thành. Chính vì vậy tư tưởng của Bác không chỉ là “Đoàn kết”, là “chủ hoà” mà trước cái ác, tư tưởng của Bác cũng chính là “đấu tranh”. Còn ai quyết liệt hơn Bác, như trong Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, Bác viết: “Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước” ; 7-1945, sau một cơn sốt, Bác cũng nói với Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “… dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng cương quyết giành cho được độc lập”.
Vì vậy, việc đem “Đại đoàn kết” đối nghịch với “đấu tranh giai cấp”; “tinh thần dân tộc” đối nghịch với tinh thần “quốc tế”, và những những quan điểm phiến diện về Bác của ông Tương Lai là đại sai lầm.
Tương tự như ông Tương Lai, ông Minh Đường (Nguyễn Sơn Lộ) cũng viết: “Vấn đề đặt ra là: Vì sao một dân tộc anh hùng có bề dày hàng ngàn năm lịch sử lại cứ phải kiên trì những tư tưởng “Tây hóa” xa lạ với người VN” (tr.12). Trong bài “Tôi chỉ có một Đảng, Đảng của Bác Hồ”, mà ông Minh Đường làm chủ biên, đã có sự phân chia kỳ quái là Việt Nam lần lượt có 3 Đảng: Đảng của Trần Phú, Đảng của Hồ Chí Minh và Đảng của Lê Duẩn. (tr. 39); rồi “từ 1975 đến nay, VN mắc hai sai lầm chiến lược lớn, đó là 1976, Đảng lãnh đạo bị biến từ Đảng của dân tộc thành Đảng của giai cấp; năm 1991 bỏ lỡ cơ hội đưa Đảng của giai cấp trở về thành Đảng của dân tộc”.
Như vậy ông Minh Đường cũng thật sai lầm như ông Tương Lai đã phân tích ở trên. Có điều các ông đã quên cái câu chuyện nổi tiếng nhất trong hành trình đi tìm đường cứu nước của Bác, tháng 7 nǎm 1920, qua báo Nhân đạo (L'Humanité) Pháp, Bác đã lần đầu được đọc Luận cương của V.I Lê nin về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa mà sau này nhớ lại, Bác viết: "Luận cương của V. I Lênin làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ tin tưởng biết bao! Tôi vui mừng đến phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước quần chúng đông đảo: "Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta” (xem Chủ tịch Hồ Chí Minh lần đầu tiếp nhận chủ nghĩa Mác-Lênin)
Một căn cứ thực tiễn, mà các tác giả trong cuốn sách này và còn nhiều người khác nữa cũng muốn nước ta từ bỏ Học thuyết Mác: đó là sự sụp đổ của hệ thống các nước đi theo mô hình XHCN. Nhưng nếu phân tích kỹ, sự sụp đổ đó không phải do chủ nghĩa Mác. Các tác giả trong bài Con lật đật (Der Spiegel, số 34, 2005) đã viết: “Các nhà lãnh đạo quốc gia ở khắp nơi đã cải tạo xã hội dựa trên lý thuyết Marx, nhưng đồng thời đã thay đổi những ý tưởng của Marx đến độ khôi hài”. Nhìn lại thời kỳ kế hoạch hóa, cuộc sống diễn ra trong khung của một kế hoạch, một nhóm người nghĩ thay cho mọi người, vì thế đã dẫn đến sự quan liêu, không phát huy sức sáng tạo toàn dân, bó buộc sức sản xuất. Điều này mang tính cứng nhắc siêu hình ngược với Nguyên lý về sự phát triển của triết học Mác mang tính biện chứng, như quy luật Mâu thuẫn đã bàn ở trên và quy luật phủ định của phủ định. Người lãnh đạo tập thể khác với các ông chủ ở chỗ, ông chủ coi tư sở là của nhà mình nên hết sức vì nó, còn nhà lãnh đạo xấu trong giai đoạn "quá độ" mà vật chất còn là của hiếm sẽ coi công sở là nơi mình cai quản một thời gian để kiếm danh lợi, nên họ làm việc không vì sự phát triển mà vì sự củng cố quyền lực, để ngồi lâu hơn. Vì thế xã hội tập thể hóa kiểu như vậy cũng không thể đạt được sự công bằng và có ưu thế phát triển. Có lẽ, đó là một trong những nguyên nhân đã khiến các nước đi theo hướng XHCN thất thế.
Mặt khác, ở Liên xô, thành trì cách mạng XHCN, theo báo Nhân dân online, Brezhnev lại từ câu nói của Khrushchev: “Sự ổn định của đội ngũ cán bộ là sự bảo đảm cho thành công” đã phát triển thành chế độ chức vụ suốt đời, hình thành nên một xã hội phong kiến kiểu mới, giúp cho tầng lớp đặc quyền sinh sôi. Đến thời Gorbachev, tầng lớp đặc quyền đã biến thành giai cấp tư sản mới. Khi đất nước trước nguy cơ tồn vong, họ đã công khai thúc đẩy vứt bỏ CNXH, chuyển thành CNTB để hợp pháp hóa tài sản tham nhũng. Đó chính là nguyên nhân của đổ vỡ. Nhà kinh tế học nổi tiếng người Mỹ David Code có một câu nói chí lý: “Đảng Cộng sản Liên Xô là chính đảng duy nhất làm giàu trong tang lễ của chính mình”.
Vì vậy, muốn bốc thuốc kê toa cho chế độ, cần phải chẩn đoán đúng, kê toa đúng. Nếu không chỉ làm bệnh nhân bệnh nặng thêm, thậm chí tử vong. E rằng cái công trình của viện ông Minh Đường chính là như vậy. Một ý xuyên suốt trong công trình đó là chuyện đề nghị nhà nước ta từ bỏ mô hình XHCN Liên xô, trong khi thực tế nước ta đã từ bỏ vài chục năm rồi, và đã đi theo mô hình Kinh tế thị trường định hướng XHCN. Một mô hình theo lý thuyết là rất hay, bởi vừa phát huy được sự năng động của sản xuất tư bản vừa đi theo lý tưởng XHCN với những chính sách hướng tới số đông người lao động. Tiếc là mô hình này trong thực tế đã nảy sinh mấy vấn nạn:
Thứ nhất, nó đã sinh ra cái tình trạng công tư nhập nhằng. Trong khi đó lại chưa có cơ chế giám sát triệt để, phù hợp. Ở ta, đồng lương chính rất thấp. Thế là ai ai cũng phải tìm mọi cách để kiếm thêm. Trong muôn hình vạn trạng của cái việc kiếm thêm ấy, ranh giới giữa những việc làm chính đáng và bất chính vô cùng mong manh. Tiền bất chính lại rớt vào túi dễ như nước chảy xuôi, trái lại, kiếm được đồng tiền chính đáng phải đổ mồ hôi sôi nước mắt. Đó chính là cái gốc rễ đã sinh ra quốc nạn tham nhũng khiến rất nhiều cán bộ đảng viên phải vào tù.
Thứ hai, ở ta có những quan chức không chỉ thiết lập vương triều tại cơ quan mà còn lập ra những công ty gia đình. Dựa vào quyền thế, người ta dễ dàng có vốn và có cửa đầu tư vào những lĩnh vực béo bở nhất. Chúng ta thật e ngại khi có thực trạng nền kinh tế có nơi bị xẻ ra như những miếng bánh bỏ vào túi riêng. Như vậy đã có một phần nào đó Kinh tế thị trường lại định hướng Tư bản chủ nghĩa chứ không phải XHCN, đã tạo ra một sự bất công mới, một thực trạng “đảng viên cũng có người giầu người nghèo”, như TBT Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu tôi nghe được trên tivi.
Vì vậy, theo tôi, cần phải tạo ra một cơ chế sao đó để có thể giám sát được từ sự lãnh đạo của Đảng đến sự điều hành kinh tế của Chính phủ; giám sát được sự chi tiêu ngân sách của các đơn vị kinh tế. Cần phải công khai tài sản của quan chức và những người thân, minh bạch hóa những khoản thu nhập lớn, buộc phải chứng minh được nguồn gốc của các loại tài sản lớn.
Đó chính là toa thuốc trị căn bệnh xã hội hôm nay. Nghĩa là càng thực hiện kinh tế thị trường phát huy sức sản xuất càng phải tăng cường thanh tra, giám sát, càng phải hiểu chính xác Học thuyết Mác, tức phải coi trọng “đấu tranh giai cấp”, chống bất công, cụ thể là việc chống tham nhũng và làm giàu bất chính, bởi đó chính là sự bất công lớn nhất, cái việc một thời cả nước đổ máu để rồi cho hôm nay một số nhỏ trục lợi. Còn trong thực trạng như vậy, cái công trình hiến kế của cái viện nghe rất lạ tai kia lại huyên thuyên như làm “văn chính trị”, chỉ làm xã hội VN hỗn loạn thêm mà thôi.
TPHCM
16-6-2012
ĐÔNG LA
BÌNH LUẬN
StBernard • 3 năm trước
Một bài viết rất hay, rất xác đáng. Tôi đã theo dõi bài viết của những "vị" như Tương Lai... từ lâu… vài năm gần đây các vị này càng lúc càng tệ… như Kiến nghị ngày 6/8/2012… hết sức "nhố nhăng, ấu trĩ và lố bịch"…
Hòa Bình
Một bài phản biện của phản biện quá hay.
Các quy luật như Quy luật “thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập”, “phủ định của phủ định” ... vốn thường khiến các sinh viên đau đầu đã được lý giải và vận dụng để giải thích thực tiễn rất rõ ràng và thuyết phục, đặc biệt là phần lý giải cho những đúng - sai trong các chính sách cải cách ruộng đất sau kháng chiến chống Pháp, cải tạo tư sản sau ngày thống nhất đất nước, cũng như tính đúng đắn kèm những bất cập trên con đường phát triển Kinh tế thị trường định hướng XHCN hiện nay… Em nghĩ nếu các giảng viên kinh tế chính trị học và triết học sử dụng bài viết này làm tài liệu tham khảo cho sinh viên thì rất hữu ích…
Tuyệt vời!
Mặc dù cháu chưa từng đọc Tư bản hay các sách của Mác cũng như Tư tưởng Hồ Chí MInh nhưng trong tư duy của cháu cộng thêm những hiểu biết cóp nhặt được (có chọn lọc) từ những "bộ não" khác thì quan điểm cũng mang hơi hướng như cách chú Đông La diễn giải ở đây. Tất nhiên là với hình hài mơ hồ chứ trình bày một cách mạch lạc, chặt chẽ và khoa học như chú thì cháu vô cùng bái phục!
Cám ơn chú!
nguoi dung giua
Bác giỏi triết thật ! Cái sai lầm của đa số người là tưởng vận dụng triết vào mọi việc là dễ…
