ƠI ĐẤT NƯỚC MANG HÌNH DẤU HỎI!

Đây là bài thơ  tôi được đăng trên báo Văn nghệ TPHCM, lần đầu tiên được in kèm ảnh, như giới thiệu chân dung, tác giả, tác phẩm. Hồi ấy nhà thơ Chế Lan Viên còn sống, ông rất vui khi tôi mang tờ báo đến nhà ông khoe. Chế Lan Viên cũng là người viết phê bình rất sắc sảo và uyên bác, nhưng ông chuyên viết về văn chương, văn hóa thôi. Hồi ấy tôi còn trẻ nên chưa viết bài phê bình nào nên ông chưa đọc một chữ phê bình nào của tôi. Vì vậy bây giờ tôi hay nghĩ, nếu còn sống, một cái đầu như Chế Lan Viên đọc những bài tôi viết tranh luận về triết học, khoa học, lý luận văn học và chính trị xã hội, không biết thái độ của ông sẽ như thế nào?          Còn cái dấu hỏi trong bài thơ dưới đây tôi đặt ra đã 26 năm, thật tiếc khi nó vẫn còn nguyên vẹn cho đến tận những ngày hôm nay. Còn lâu lắm chúng ta mới có được tư duy khoa học, tư duy minh triết cho một nền kinh tế tri thức phát triển, cho một sự phát triển bền vững của đất nước.           Thật ái ngại khi cái gốc của vấn đề là nằm ở ngành giáo dục. Vì chính từ ngành giáo dục trí tuệ mới được sản sinh ra. Vậy mà ngay trong những ngày hôm nay đường hướng giáo dục vẫn quanh quẩn, sai lạc. Như chuyện dư luận đang ì xèo mà theo tôi là lộn ngược, đó là việc người ta chưa đổi mới việc dậy, việc học, lại đi tính chuyện đổi mới thi cử. Cái ngành làm nghề dạy dỗ xem chừng lại là cậu học trò khó dậy nhất trong xã hội. Thử lấy một ví dụ trong ngành sử, một ngành ai cũng coi là quan trọng của một nền giáo dục. Chúng ta đã tốn biết bao công của đào tạo, vậy mà lại nảy nòi ra cái “Nhà Sử học” Dương Trung Quốc, không hiểu từ việc hiểu sai lịch sử hay lệch lạc về tư tưởng, đã rất tai hại khi nói về lá thư của Cố TT Phạm Văn Đồng liên quan đến chủ quyền biển đảo mà tôi cũng như mấy người khác đã viết!          Người thuộc lớp “tinh hoa” còn như vậy thử hỏi trình độ đám đông thì như thế nào?  Chính vì vậy mà cái câu hỏi trong bài thơ của tôi vẫn còn nguyên! ĐÔNG LA ƠI ĐẤT NƯỚC MANG HÌNH DẤU HỎI                   Như một bác nông dân trở về sau khốc liệt                                                                             cuộc chiến tranh                    Đã tạnh rồi đạn bom                    Đã tan rồi lửa khói                    Nhưng vẫn còn vẹn nguyên căn bệnh mãn tính của lịch sử                     Cái nghèo khổ truyền đời                    Nên tự bao giờ đất nước đã quặn mình thành dấu hỏi                    Chảy dọc theo Người biển mặn mồ hôi                    Ta đang ở thời kỳ mà con người có những                                           dự định táo gan đến Trời cũng phải nể sợ                    Chị Hằng mộng mơ rồi sẽ thành bãi khai hoang                                                                                của thế kỷ tương lai                    Sao Hỏa xa xôi sẽ thành nơi chốn dạo chơi                    Nhưng nơi quê nhà                    Gần 70 mẹ vẫn thì thùm chiếc gàu sòng chống hạn                    Cha mẹ sinh con tại một vùng quê                    Mầu đất nâu như màu máu bầm                    Cả tuổi thơ con lớn lên trong vang vang tiếng cà mùa hạ                     Với rau muống chấm tương                    Lớn lên con cắp sách tới trường                    Con lại gặp tiếng cà vang trong thơ kiêu hãnh                    Ôi đất nước có thời sao ai ai cũng sợ sự giàu có                    Nên cái nghèo từng là vết son trang điểm                                                                               trang lý lịch của con                      Bây giờ con đã là kỹ sư                    Có lớn khôn hơn                    Nhưng con luôn nhớ cả tuổi thơ mình đã                          nhúng trong nước ruộng chua đọng váng màu rỉ sắt                       Đi qua cuộc chiến tranh con đến với giảng đường                    Con từng lơ ngơ như chú bé cưỡi trâu đi tìm                                 thuyết Tương đối của Einstein ở chín tầng mây                    Con mắt từng quen nhìn khoai nướng, ngô bung                                     thật khó hình dung đâu không gian lồi,                                                                              đâu không gian lõm                    Nên dù đã gần hai mươi năm xa quê con vẫn                                                                                       luôn thầm nhắc                    Máu giội trong buồng tim mình vẫn là máu nông dân                                       Ôi giai cấp nông dân, giai cấp của Tổ Tiên                                                    làm sao ta không yêu không kính!                    Nhưng khi đất nước đã ngàn ngàn năm nghèo đói                    Khi đất nước đang quặn mình thành dấu hỏi                    Cái trí tuệ nông dân lại khó trả lời!                                                                              1988