Chủ Nhật, 7 tháng 9, 2014

ƠI ĐẤT NƯỚC MANG HÌNH DẤU HỎI!


      Đây là bài thơ  tôi được đăng trên báo Văn nghệ TPHCM, lần đầu tiên được in kèm ảnh, như giới thiệu chân dung, tác giả, tác phẩm. Hồi ấy nhà thơ Chế Lan Viên còn sống, ông rất vui khi tôi mang tờ báo đến nhà ông khoe. Chế Lan Viên cũng là người viết phê bình rất sắc sảo và uyên bác, nhưng ông chuyên viết về văn chương, văn hóa thôi. Hồi ấy tôi còn trẻ nên chưa viết bài phê bình nào nên ông chưa đọc một chữ phê bình nào của tôi. Vì vậy bây giờ tôi hay nghĩ, nếu còn sống, một cái đầu như Chế Lan Viên đọc những bài tôi viết tranh luận về triết học, khoa học, lý luận văn học và chính trị xã hội, không biết thái độ của ông sẽ như thế nào?
         Còn cái dấu hỏi trong bài thơ dưới đây tôi đặt ra đã 26 năm, thật tiếc khi nó vẫn còn nguyên vẹn cho đến tận những ngày hôm nay. Còn lâu lắm chúng ta mới có được tư duy khoa học, tư duy minh triết cho một nền kinh tế tri thức phát triển, cho một sự phát triển bền vững của đất nước.
          Thật ái ngại khi cái gốc của vấn đề là nằm ở ngành giáo dục. Vì chính từ ngành giáo dục trí tuệ mới được sản sinh ra. Vậy mà ngay trong những ngày hôm nay đường hướng giáo dục vẫn quanh quẩn, sai lạc. Như chuyện dư luận đang ì xèo mà theo tôi là lộn ngược, đó là việc người ta chưa đổi mới việc dậy, việc học, lại đi tính chuyện đổi mới thi cử. Cái ngành làm nghề dạy dỗ xem chừng lại là cậu học trò khó dậy nhất trong xã hội. Thử lấy một ví dụ trong ngành sử, một ngành ai cũng coi là quan trọng của một nền giáo dục. Chúng ta đã tốn biết bao công của đào tạo, vậy mà lại nảy nòi ra cái “Nhà Sử học” Dương Trung Quốc, không hiểu từ việc hiểu sai lịch sử hay lệch lạc về tư tưởng, đã rất tai hại khi nói về lá thư của Cố TT Phạm Văn Đồng liên quan đến chủ quyền biển đảo mà tôi cũng như mấy người khác đã viết!
         Người thuộc lớp “tinh hoa” còn như vậy thử hỏi trình độ đám đông thì như thế nào?  Chính vì vậy mà cái câu hỏi trong bài thơ của tôi vẫn còn nguyên!
ĐÔNG LA
ƠI ĐẤT NƯỚC MANG HÌNH DẤU HỎI

                  Như một bác nông dân trở về sau khốc liệt 
                                                                           cuộc chiến tranh
                   Đã tạnh rồi đạn bom
                   Đã tan rồi lửa khói
                   Nhưng vẫn còn vẹn nguyên căn bệnh mãn tính của lịch sử 
                   Cái nghèo khổ truyền đời
                   Nên tự bao giờ đất nước đã quặn mình thành dấu hỏi
                   Chảy dọc theo Người biển mặn mồ hôi

                   Ta đang ở thời kỳ mà con người có những 
                                         dự định táo gan đến Trời cũng phải nể sợ
                   Chị Hằng mộng mơ rồi sẽ thành bãi khai hoang 
                                                                              của thế kỷ tương lai
                   Sao Hỏa xa xôi sẽ thành nơi chốn dạo chơi
                   Nhưng nơi quê nhà
                   Gần 70 mẹ vẫn thì thùm chiếc gàu sòng chống hạn

                   Cha mẹ sinh con tại một vùng quê
                   Mầu đất nâu như màu máu bầm
                   Cả tuổi thơ con lớn lên trong vang vang tiếng cà mùa hạ 
                   Với rau muống chấm tương
                   Lớn lên con cắp sách tới trường
                   Con lại gặp tiếng cà vang trong thơ kiêu hãnh
                   Ôi đất nước có thời sao ai ai cũng sợ sự giàu có
                   Nên cái nghèo từng là vết son trang điểm 
                                                                             trang lý lịch của con
 
                   Bây giờ con đã là kỹ sư
                   Có lớn khôn hơn
                   Nhưng con luôn nhớ cả tuổi thơ mình đã 
                        nhúng trong nước ruộng chua đọng váng màu rỉ sắt   
                   Đi qua cuộc chiến tranh con đến với giảng đường
                   Con từng lơ ngơ như chú bé cưỡi trâu đi tìm
                                thuyết Tương đối của Einstein ở chín tầng mây
                   Con mắt từng quen nhìn khoai nướng, ngô bung 
                                   thật khó hình dung đâu không gian lồi, 
                                                                            đâu không gian lõm
                   Nên dù đã gần hai mươi năm xa quê con vẫn 
                                                                                     luôn thầm nhắc
                   Máu giội trong buồng tim mình vẫn là máu nông dân
                  
                   Ôi giai cấp nông dân, giai cấp của Tổ Tiên 
                                                  làm sao ta không yêu không kính!
                   Nhưng khi đất nước đã ngàn ngàn năm nghèo đói
                   Khi đất nước đang quặn mình thành dấu hỏi
                   Cái trí tuệ nông dân lại khó trả lời!
                                                                             1988