“THÔNG TẤT BẤT THỐNG, BẤT THÔNG TẤT THỐNG” LÀ GÌ?
Từ 1999, tức đã 26 năm, không biết cơ duyên nào đã khiến tôi mua bộ sách “Sinh lý Con người” của GSBS Nguyễn Ngọc Lanh, dạy ở ĐH Y Hà Nội. Tôi thích nhất và đọc kỹ nhất Tập 6: CHUYỂN HÓA, và nhớ nằm lòng Chu trình Krebs, diễn tả quá trình tế bào cơ thể chuyển hóa dinh dưỡng thành năng lượng, tích trữ và sử dụng năng lượng qua hợp chất ATP, Adenosin Triphosphat.
Tôi cũng rất chú ý ông GS viết chuyện khi oxy đủ, tế bảo chuyển hóa dinh dưỡng hiếu khí, sinh năng lượng và CO2, H20; ngược lại sẽ chuyển hóa yếm khí sinh axit Lactic. Chính Lactic là thủ phạm gây mỏi mệt, gây đau cho những người lao động quá sức, những vận động viên vận động quá sức. Ông GS hình như không viết chuyện “bất thông tất thống”, không biết từ bao giờ, tôi đã nhận ra, chuyển hóa yếm khí sinh Lactic gây đau chính là bản chất khoa học của Nguyên lý cơ bản của Đông Y “Bất thông tất thống”. Tôi đã nghĩ trong sự thoái hóa, nhất là khớp, chỗ khớp thoái hóa thường nhạy cảm hơn, “tà khí” dễ thâm nhập, mà cơ thể lại có sự co cơ để bảo vệ, gây ra “bất thông tất thống”. Ta thấy chỗ đau, chỗ nhức mỏi thường có sự co, cứng.
***
Cách nay khoảng 10 năm khi anh bạn Kế, có thời gian cùng ở với tôi ở Lenigrat, bị ung thư gan, từ lúc phát hiện dấu hiệu đến lúc u phát triển cần phải mổ chỉ mấy tháng. Sau mổ, anh bạn đã gặp và báo cho tôi, tôi đã góp ý anh bạn chữa trị bằng ăn chay tuyệt đối. Anh bạn nghe tôi đã giữ được 3 năm, sau đó chắc lại bia bọt, bệnh tái phát, di căn, đến BV chữa trị theo Tây Y thì sống thêm được 1 năm. Khi góp ý cho anh bạn, tôi đã tìm hiểu rất nhiều để tìm ra cơ sở khoa học của việc ăn chay chống ung thư, tôi đã rất thích thú khi thấy Giải Nobel của Otto Warburg cho rằng môi trường axit của tế bào chính là nguyên nhân gây mọi bệnh, trong đó có cả ung thư. Tôi nhớ ngay Tôi hiểu ngay bản chất vấn đề, Trong các tế bào, các đại phân tử, kể cả ADN, thường có nối este, mà este thường bị thủy phân trong môi trường axit, tức bị đứt, sẽ làm hư hỏng, với ADN là đột biến, nguyên nhân của ung thư. Vậy mà phát minh của Otto Warburg từng gây tranh cãi trong giới khoa học cả thế kỷ!
***
Tôi tra cứu trên mạng xem người ta giải thích Nguyên lý của Đông Y “Thông tất bất thống, Bất thông tất thống” thế nào? Thấy giới Y học, Võ học có những ý kiến:
- “Thông là thông suốt, tức là khi khí huyết lưu thông, không có sự tắc nghẽn thì sẽ không có cảm giác đau. “Thống” nghĩa là đau, tức là khi khí huyết bị bế tắc, không lưu thông, sinh ra những cảm giác đau đớn. Vậy nên, câu nói “Thông thì không đau, không thông thì đau” chính là cách khẳng định: Tất cả những cơn đau đều do khí huyết không lưu thông”.
Giải thích như trên mới chỉ dịch nghĩa chứ chưa giải nghĩa tại sao khí huyết lưu thông thì không đau và ngược lại. Còn khẳng định “Tất cả những cơn đau đều do khí huyết không lưu thông” thì trong thực tế, những cơn đau do chấn thương vật lý, đau do viêm nhiễm vi trùng thì dù “thông khí huyết” vẫn đau. Bệnh gut đau do tinh thể urat, dù khí huyết thông mà cứ chén hải sản, thịt chó vẫn đau. Bệnh thấp khớp đau do tự miễn kháng nguyên, khí huyết lưu thông vẫn đau.
- “Đông y coi khí là một dạng vật chất cơ bản cấu thành nên cơ thể, Đông y coi huyết có vai trò dinh dưỡng, nuôi dưỡng cơ thể”.
Điều này tôi thấy không có cơ quan, bộ phận nào của cơ thể làm bằng khí cả. Khí là dưỡng khí chính là oxy do hệ hô hấp hít vào để oxy hóa dinh dưỡng thành năng lượng cho cơ thể sống và hoạt động; còn coi khí là năng lượng thì cũng là sản phẩm của sự chuyển hóa chất chứ không phải là bộ phận của cơ thể.
Còn huyết, tức máu, không phải là dinh dưỡng mà chức năng chính của máu và dòng máu là vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đến các tế bào, nuôi tế bào sống và hoạt động, đồng thời chở khí CO2 về phổi đào thải, chuyển các chất thải đến thận và gan đào thải, v.v…
Cụ thể về khí khi là năng lượng, với đường, khi một phân tử glucose phân giải thành CO2 và nước, thì có 686kcal/mol được giải phóng. Ở ống nghiệm, năng lượng đó ở dạng nhiệt năng, còn trong tế bào thì hóa năng được giải phóng, truyền dần từ phân tử này sang phân tử khác, cuối cùng là ATP, tức Adenosin Triphosphat, chính là “kho” chứa năng lượng của cơ thề. Phân tử ATP có 3 nhóm phosphat nối tiếp nhau. Khi cơ thể cần năng lượng hoạt động, một nhóm phosphat của ATP bị đứt thành ADP, năng lượng được cấp chính là mối liên kết bị đứt, giải phóng ra. Ngược lại, khi tế bào “đốt” dinh dưỡng thì năng lượng sinh ra sẽ chuyển dần qua các phân tử, cuối cùng “cất giữ” bằng việc tạo liên kết gắn một nhóm phosphat vào ADP thành ATP.
***
Nếu ăn uống đúng như cầu, nói theo Đông Y là cân bằng âm dương, vận động đầy đủ, dòng máu trong cơ thể sẽ lưu thông, chuyên chở dưỡng khí và dinh dưỡng đến các tế bào, để tế bào sống và hoạt động, đồng thời đào thải hết khí thải, cặn bã, độc tố trong các quá trình tiêu hóa, chuyển hóa thì cơ thể chắc chắn sẽ không bị bệnh, không đau, tức “bất thống”. Điều này sẽ đúng cho tất cả, ngay cả với bệnh gut, khi các cơ quan đào thải urat khỏe mạnh, đào thải tốt tất không thể có urat kết tinh ở khớp gây đau; còn thấp khớp, khi khớp được nuôi dưỡng tốt, không thoái hóa, không xuất hiện những kháng nguyên gây tự miễn cũng sẽ không đau, “bất thống”.
***
Thực tế, không có ai có thể ăn uống đúng như cầu, cân bằng âm dương hoàn toàn. Thực tế, thời nay luôn có tình trạng người ta ăn uống quá độ, ít vận động, dinh dưỡng như củi trong bếp không đủ oxy, vừa không cháy hết vừa sinh khói mù mịt. Cơ thể sẽ dư đường sinh bệnh tiểu đường, dư mỡ sinh gan nhiễm mỡ sinh các bệnh liên quan đến gan, gây xơ vữa động mạch gây bệnh tim, não. Sản phẩm chuyển hóa như khói bếp thiếu oxy có nhiều độc hại, trong đó thủ phạm chính là axit lactic, sản phẩm chuyển hóa yếm khi ở tế bào, nguyên nhân gây mọi bệnh theo Otto Warburg.
Sau một đêm ngủ được nghỉ ngơi, lẽ ra người ta khỏe hơn, nhưng có người, nhất là người cao tuổi, lại hay đau chỗ khớp này, khớp kia. Nguyên nhân chính là do các khớp, khi bị thoái hóa sẽ nhạy cảm hơn với thời tiết; cơ thể lại có cơ chế tự bảo vệ, cơ sẽ co lại. Chính vậy đã làm cho dòng máu kém lưu thông, làm tế bào thiếu oy gây hô hâp yếm khí sinh lactic, gây đau. Đó cũng chính là một tình trạng cụ thể của “bất thông tất thống”.
Vì vậy chữa trị khớp phải làm làm mọi cách để lưu thông khí huyết, như xoa bóp, chườm nóng; châm cứu, bấm huyệt để kích thích sự dẫn truyền thần kinh; uống thuốc, sử dụng thực phẩm chức năng, kết hợp ăn uống cung cấp dinh dưỡng tốt cho khớp; vận động phù hợp: tập thể dục, thở sâu, khí công, Yoga.
***
Khoa học là mênh mông, trên đây chỉ là phần rất nhỏ tôi tìm hiểu được. Không chỉ lý thuyết suông mà tôi còn trải nghiệm, áp dụng và có những kết quả.
Tôi đã bị bệnh khớp từ rất lâu rồi, có lúc rất đau, tôi đã áp dụng chỉ một phần những điều trên thôi, nhưng chỉ từ 3-5 ngày là hết đau. Đến nay tôi vận động gần như bình thường.
21-9-2025
ĐÔNG LA