ĐÔNG LA
CẦN PHẢI XEM XÉT
DƯƠNG TRUNG QUỐC
“NHÌN
LẠI LỊCH SỬ”
Trong
bài phỏng vấn trên VietNam.net: “Ông
Dương Trung Quốc và lần bị chê "tứ đại ngu"”, có đoạn Dương Trung
Quốc tự khoe thế này:
“Không chỉ là đại biểu Quốc hội, tôi còn là Phó chủ tịch
hội sử học và là tổng biên tập một tờ báo nhỏ. Hiện nay tôi cũng đang chủ trì một
đề tài cấp nhà nước cùng các anh em”.
Vậy
hôm nay xin đăng lại bài đã được đăng trên báo Văn nghệ TPHCM.
Los
Angeles
27-5-2018
ĐÔNG LA
“Ngay cả sau khi đã thống nhất, lịch sử vẫn không được
viết một cách trung thực do môn lịch sử học được sử dụng như một công cụ tuyên
truyền, một vũ khí văn hóa để huy động quần chúng. Vì những lý do đó, một nhóm
nghiên cứu thông sử được thành lập để nhìn lại sử Việt Nam dưới cái nhìn tương
đối khách quan hơn. Trong đó, có nhà nghiên cứu sử Dương Trung Quốc, ông … cho biết lý do cần phải có một bộ sử mới:
«Chúng tôi nghĩ rằng là ai nói đến lịch sử cũng thường
nói đến yếu tố là tính khách quan, thậm chí là phi chính trị. Nhưng tôi cho rằng
đó chỉ là một yếu tố mang tính tương đối thôi, bởi vì làm sao có thể khách quan
được khi do một nhóm người rất cụ thể viết ra và nhất là trong những chế độ do
nhà nước chủ đạo”;
«Còn với bộ sử hiện nay, bộ sử được coi như mang tính
chất nhà nước là do Ủy ban Khoa học Xã hội Việt Nam đứng ra tổ chức và năm
1970, vào thời điểm chiến tranh, cho nên rõ ràng cái định hướng là huy động sức
mạnh tinh thần, trong đó khai thác giá trị lịch sử để đạt được mục tiêu chính
trị, mục tiêu lịch sử của cuộc cách mạng. Rõ ràng những bộ sử ấy cũng chưa hoàn
thiện… giai đoạn sau thì nó mang tính chất đương đại vì dẫu sao phải có độ lùi
thời gian và có cách nhìn nhận, tránh chủ quan và đặc biệt là không bị tác động
quá mạnh của yếu tố chính trị.»
Bộ sử
mới được huy động những chuyên gia đầu ngành, chủ trì là Giáo sư Phan Huy Lê, dự
định thực hiện trong vòng 3-4 năm, bắt đầu từ năm 2015. Bộ “Quốc sử” được biên
soạn sẽ gồm 25 tập, ông Dương Trung Quốc nói mình sẽ tham gia vào 1 trong 4 tập
còn lại viết về giai đoạn từ 1858-1945:
«Trong đó có một tập mà tôi tham gia dưới hình thức là
biên niên sử (chronology)… Bên cạnh những giáo trình sử học, lịch sử … chúng
tôi cũng nhận thấy rằng cũng hạn chế không ít về phương pháp luận khoa học, đặc
biệt cách nhìn nhận nó vẫn chưa được thống nhất và phù hợp với cái nhu cầu hiện
nay của chúng ta, tức là nó tăng sức thuyết phục từ cái tính khoa học của
nó cho đến nhản quang nhìn nhận một cách minh bạch những vấn đề của quá khứ, vì
thế dẫn đến một chủ trương của nhà nước là chỉ đạo cho giới sử học làm một đề
tài lớn được gọi là bộ quốc sử… Người ta kỳ vọng rằng nó có thể tạo ra một bước
chuyển nó tương xứng với các thành tựu nghiên cứu sử học trong thời gian vừa
qua và đồng thời nó phù hợp với nhận thức đổi mới, nó làm tăng sức thuyết phục
và nó thu hút được sự chia sẻ của người đọc, trước hết là của những người Việt
Nam đối với lịch sử dân tộc của mình và sau đó là với các bạn đồng nghiệp
của giới sử học quốc tế».
Ông
Dương Trung Quốc cũng cho biết bộ sử mới còn có những thay đổi:
«Tôi lấy thí dụ một câu chuyện mà cũng trở thành băn
khoăn của mọi người: nhân vật Lê văn Tám chẳng hạn! Rõ ràng nó là một truyền
thuyết của thời hiện đại. Có những người muốn tin nó là thật, nhưng có những
người cảm thấy khó tin. Nhưng lúc đó nó phản ảnh một nhu cầu là tinh thần chống
giặc ngoại xâm».
***
Như
vậy ông Dương Trung Quốc cho rằng Lịch sử Việt Nam hiện có và được dạy cho học
sinh, nhất là phần “đương đại”, đã vì
“mục tiêu chính trị”, bị “hạn chế không ít về phương pháp luận khoa học”
nên “chưa hoàn thiện”, chưa “minh bạch” và chưa “khách quan”. Vì vậy theo ông ta là cần phải “tạo ra một bước chuyển nó tương xứng với các thành tựu nghiên cứu sử học
trong thời gian vừa qua và đồng thời nó phù hợp với nhận thức đổi mới, nó làm
tăng sức thuyết phục và nó thu hút được sự chia sẻ của người đọc, trước hết là
của những người Việt Nam … và sau đó là với các bạn đồng nghiệp của giới sử học
quốc tế”.
Với
khoa học công nghệ giá trị luôn là khách quan, thống nhất nhưng với lịch sử thì
ngược lại, cách nhìn về chính tà, thiện ác của những nước từng xâm chiếm Việt
Nam luôn ngược với cách nhìn của chúng ta. Vì vậy ông Dương Trung Quốc đã tự
mâu thuẫn vì không thể có một lịch sử khách quan theo ý ông ta là chiều theo ý
của tất cả người Việt Nam từng ở hai phía chiến tuyến, chiều theo ý “các bạn đồng nghiệp quốc tế” ở các nước
từng xâm lược Việt Nam. Để thoả mãn những điều đó có chăng chỉ có thể có một thứ
lịch sử được viết ra bởi những kẻ cơ hội, đón gió và xu thời mà thôi!
***
Thứ
nhất về “mục tiêu chính trị” của lịch
sử. Nếu khuôn cái nhìn lịch sử theo cái nhìn của lực lượng nắm quyền phản dân,
phản tiến bộ, phục vụ cho việc cai trị, không đúng bản chất của sự thật lịch sử,
rõ ràng là sai trái. Nhưng chế độ chính trị nước ta được hình thành sau khi chiến
thắng ngoại xâm, giành lại chủ quyền và giữ vững nền độc lập, có lẽ nào vì “mục tiêu chính trị” đó, nhận thức lịch sử
theo cái nhìn biện chứng, khoa học, khách quan đó lại cần phải được “nhìn lại” theo cái nhìn cơ hội, xu thời
của Dương Trung Quốc và băng nhóm của ông ta, đứng đầu là Phan Huy Lê? Nếu có sai
ở đây chính là nhận thức chính trị sai của Phan Huy Lê, Dương Trung Quốc… chứ lịch
sử vì “mục tiêu chính trị” chính
nghĩa, nhân đạo, văn minh không thể sai!
Trên
thế giới liệu có nước nào chủ trương chép một loại sử phi chính trị như ý Dương
Trung Quốc? Với nước Mỹ, trong chuyến du lịch vừa rồi, gia đình tôi đã đến “vùng đất thánh”, tận mắt chứng kiến khu
tưởng niệm quốc gia. Tôi đã bị bất ngờ bởi trước mắt là cả một quần thể đền,
đài, tượng vĩ đại, trang trọng, sang trọng, tưởng niệm Washington, Lincoln,
Jefferson, Roosevelf… trong một diện tích mênh mông nối với các trung tâm quyền
lực nước Mỹ. Đó cũng chính là lịch sử nhưng không phải bằng các con chữ mà bằng
các công trình văn hoá mỹ thuật kỳ vĩ được xây dựng cũng theo “mục tiêu chính trị” để tôn vinh những
anh hùng dân tộc của nước Mỹ đã có công mà chính cựu TT Obama trong chuyến thăm
Việt Nam đã nói tại Hà Nội: "Vào một
thời điểm khác, việc cùng chung lý tưởng đánh đuổi thực dân đã đưa chúng ta
xích lại gần nhau". Đúng vậy, vào thập niên 1770 đã nổ ra cuộc
chiến tranh của 13 thuộc địa chống lại nước Anh vì chính sách thuế dẫn đến chuyện
nước Mỹ tuyên bố độc lập khỏi Vương quốc Anh bằng một văn kiện
do Thomas Jefferson viết ra. Lực lượng yêu nước Mỹ dưới sự lãnh đạo của
Tướng George Washington đã giành được chiến thắng và đạt được hòa bình vào năm
1783.
Chúng
tôi cũng đến Trung tâm Lưu giữ quốc gia Mỹ (Archives of The United
States of America), nơi lưu giữ các văn bản gốc liên quan đến quá trình hình
thành Bản Tuyên ngôn Độc lập, Hiến pháp và sự đấu tranh cho quyền
bình đẳng của phụ nữ, những văn bản mang tính lịch sử thiêng liêng đối với dân
Mỹ. Tất cả những văn bản mỏng manh, vàng úa theo thời gian được lưu giữ trong một toà
nhà vĩ đại, tuyệt đẹp, được canh gác nghiêm ngặt, gian chính để hiện vật cấm chụp
ảnh và ánh sáng mặt trời cũng được ngăn lại mà được chiếu sáng bằng ánh sáng
nhân tạo vàng mờ để loại tia cực tím vì họ sợ tất cả các loại ánh sáng tác động
xấu đến các văn bản.
***
Về ý
của Dương Trung Quốc cần phải “tạo ra một
bước chuyển nó tương xứng với các thành tựu nghiên cứu sử học trong thời gian vừa
qua”. Vậy xin điểm qua vài “thành tựu”
và vài nét “chân dung” của Dương
Trung Quốc.
Dương
Trung Quốc từng cho Hiệp Định Genève 1954 đã giao miền Nam cho phía VNCH cai quản
nên Thủ tướng Phạm Văn Đồng không có quyền viết về chủ quyền của Hoàng Sa, Trường
Sa. Về cuốn “Bên thắng cuộc” của
Huy Đức cho “Miền Nam giải
phóng Miền Bắc”, theo BBC: “Sử
gia Dương Trung Quốc… 'đánh giá cao' cuốn sách”!
Theo
thông tin của một cán bộ ở Đồng Tháp làm trong ngành Lịch sử cho biết việc: “Ông Đặng Phước Thành muốn biến khu thờ tự của
ông ta thành khu du lịch nên đã “nhờ người “câu móc” với Hội Sử học VN mà trực
tiếp là tạp chí Xưa & Nay (Tất nhiên ông Thành phải chi hàng tỷ đồng để
“đài thọ”)”. Ngày 2-7-2014, Tạp chí Xưa & Nay đã đánh công văn gởi ông Đặng
Phước Thành thông báo việc đã mời “các nhà khoa học” tham gia Hội đồng tuyển chọn
với ông Dương Trung Quốc làm cố vấn, đã chọn ra 125 nhân vật, trong đó có việc
Nguyễn Ánh được đặt ngang với Nguyễn Huệ”.
Cách
nhìn “mới”
về Nguyễn Ánh và Nguyễn Huệ có lẽ là một trong những“thành
tựu”nghiên cứu lịch sử chính của nhóm Phan Huy Lê,
Dương Trung Quốc. Họ không chỉ đặt Nguyễn Ánh ngang hàng với Nguyễn Huệ mà thậm chí Phan
Huy Lê trên tạp chí Xưa và Nay số 486 – tháng 8-2017, trong bài viết “Công
cuộc khôi phục thống nhất quốc gia cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX”, còn
cho rằng Nguyễn Ánh đã có công “thống nhất đất nước”do đã tiêu diệt được và đã chiến thắng nhà Tây
Sơn!
Trong bối cảnh Nhà Lê
suy tàn, thượng bất chính hạ tắc loạn nên mới gây ra cuộc Trịnh, Nguyễn phân
tranh, đẩy dân ta vào cảnh nồi da xáo thịt mấy trăm năm. Trong cảnh loạn ly đó,
chính Nguyễn Huệ đã dẹp loạn trong nước, thắng giặc ngoại xâm hai đầu đất nước,
khi vua cuối triều Lê chạy trốn lưu vong, ông đã lên ngôi vua. Theo thông lệ thời
đó, ông đã được Nhà Thanh công nhận (như sau này quốc tế công nhận), tức việc
lên ngôi của Nguyễn Huệ đã hoàn toàn chính danh, hợp pháp.
Còn Nguyễn Ánh chính sử
ghi là “cõng rắn cắn gà nhà”; “rước voi về
giày mả tổ” bởi vào cuối năm 1783, để chống lại quân Tây Sơn, Nguyễn Ánh đã
giao cho Bá Đa Lộc (Pigneau de Behaine), một Giám mục người Pháp, một tờ quốc
thư, quốc ấn cùng người con cả là Nguyễn Phúc Cảnh như là con tin, để vị giám mục
này thay mặt mình sang Pháp cầu viện triều đình vua Louis XVI. Nguyễn Ánh chấp
thuận nhường cửa biển Đà Nẵng và quần đảo Côn Lôn cho Pháp, cho phép người Pháp
được quyền tự do buôn bán và kiểm soát thương mại của người nước ngoài ở Việt
Nam, mỗi năm sẽ phải trả dần tiền viện trợ cho Pháp đồng thời cung cấp lương thực
và quân nhu thiết yếu cho Pháp khi Pháp có chiến tranh với một nước khác ở khu
vực Viễn Đông. Sự cầu viện chưa thành, với sự đại bại trước quân Tây Sơn, Nguyễn
Ánh lại đi cầu viện quân Xiêm, dẫn đến họa quân Xiêm làm đủ điều tàn bạo với
dân chúng. Nguyễn Ánh đã bất lực buông xuôi, giao hết việc lại cho thuộc tướng
rồi bỏ ra các đảo.
Vậy Nguyễn Ánh nhân cơ hội
Vua Quang Trung bệnh chết đột ngột, tiêu diệt Nhà Tây Sơn, chính là sự phản nghịch,
cướp ngôi, như ngôn ngữ hiện đại, đó chính là sự đảo chính phi pháp.
Nếu chỉ biết ghi chép
các sự kiện theo tư duy kiểu “con vẹt” thì không cần nhà sử học. Nhà sử học
khác con vẹt là trước các sự kiện phải hiểu được bản chất chính tà, thiện ác của
chúng. Phan Huy Lê viết Nguyễn Ánh có công “thống
nhất đất nước” chẳng khác gì nói bọn phong kiến phương Bắc cũng từng hàng
ngàn năm thống nhất Việt Nam, Pháp cũng 100 năm thống nhất Việt Nam!
***
Về
người thiếu niên anh hùng, nhân vật lịch sử Lê Văn Tám, Dương Trung Quốc đã nói
theo Phan Huy Lê: “Nhân vật lịch sử anh hùng Lê Văn Tám hoàn toàn không có thật”. Nhà văn BS Nguyễn Văn Thịnh đã viết một bài “LẤY SỰ DỐI TRÁ TRÙM LÊN SỰ THẬT” chỉ ra sự dối trá của Phan Huy Lê với rất nhiều nhân
chứng, vật chứng. Tôi không thể trích dẫn hết được, chỉ xin trích sự chứng thực
“nhân vật Lê Văn Tám” của chính Bác Hồ,
của cơ quan “Đảng bộ TPHCM” và
người cùng thời với nhân vật lịch sử:
- Báo Cứu
quốc số 74 ra ngày 23/10/1945 (bảy ngày sau sự kiện xảy ra) đưa tin trong cuộc
họp báo tại Hà Nội, Hồ Chủ tịch nói: “Sự
hy sinh của đồng bào ta trong cuộc chiến đấu oanh liệt trong Nam bộ bây giờ,
cái cử chỉ phi thường của một chiến sỹ tự tẩm dầu xăng vào mình để vào đốt một
kho dầu của bên địch, tỏ ra rằng một dân tộc đã có tinh thần cao đến bực ấy thì
không sức mạnh nào có thể đè bẹp được”.
- Lịch sử
Đảng bộ TPHCM xác nhận sự việc thiếu niên Lê Văn Tám đốt cháy kho xăng vào những
ngày đầu Nam bộ kháng chiến và còn ghi rõ người tổ chức là đồng chí Lê Văn
Châu, sau này hy sinh ở mặt trận Thị Nghè năm 1947.
- Đại tá
Võ Thành Khiết mô tả khá chi tiết trận đánh kho xăng Thị Nghè đêm 17/10/1945: “Tôi sinh năm 1929,
quê ở xã Tân Bửu, Trung Huyện, tỉnh Chợ Lớn (nay thuộc địa bàn huyện Bình Chánh
và Bến Lức). Năm 1940 tôi lên học ở Trường Pétrus Ký (nay là trường Lê Hồng
Phong) Sài Gòn. Vì trường bị quân Nhật chiếm làm trại lính nên chuyển về học tại
trường Trưng Vương ngày nay, sát ngay Sở thú, kế bên Thị Nghè… Bởi thế vùng này tôi rành lắm. Kho xăng Thị Nghè thực ra chỉ
là một đại lý bán sỷ của hãng dầu Shell, nằm trên con rạch Văn Thánh, sát đầu cầu...
Tôi còn nhớ rõ đó là một căn nhà thấp, nền đất, không rộng lắm, mái tôn xập xệ,
vách là những tấm gỗ mảnh đóng thưa, bên trong chứa đầy chật những phuy xăng dầu
dung lượng 200 lít… Sau ngày Nhật đảo
chánh Pháp 9/3/1945, tôi về quê, tham gia Thanh niên tiền phong. Ngày
24/8/1945, tham gia cướp chính quyền ở tòa Bố tỉnh Chợ Lớn… thường xuyên ra vào thành phố lấy tin tức. Trận đánh kho
xăng lửa khói ngất trời. Trận đánh kho đạn tiếng nổ điếc tai nhức óc. Thành phố
náo loạn cả lên. Hôm sau đồn rầm những tin truyền khẩu rồi mới là báo chí. Trận
nào cũng nói là bị Việt Minh đánh… Tin tức nội bộ nói là do một thiếu niên tên
Tám xung phong đánh. Em Tám chứ không nêu đủ họ danh Lê Văn Tám như sau này
đâu. Lòng người lúc đó phấn chấn lắm bởi đang rất căm thù giặc với phong trào
tiêu thổ kháng chiến rất cao. Báo chí hai phía đưa tin rần rần. Khi thùng xăng
phật lửa phụt ra cháy khắp người khác chi là “ngọn đuốc sống” đâu? Gương anh
dũng hy sinh của bạn Tám lúc bấy giờ động viên lớp trẻ chúng tôi rất nhiều
trong chiến đấu. Đó là chuyện có thật 100%, không phải hư cấu như người ta nói”.
Nguyễn Văn Thịnh viết:
“Sử gia Lê phân bua về
lời nhắn gửi của ông thầy: “Lúc sáng tác ra câu chuyện Lê Văn Tám, anh Liệu có
nói với tôi rằng: Bây giờ vì nhiệm vụ tuyên truyền nên tôi viết tài liệu này,
sau này khi đất nước yên ổn, các anh là nhà sử học, các anh nên nói lại giùm
tôi, lỡ khi đó tôi không còn nữa”. Hãy bình và suy ra từ đoạn văn này: Câu chuyện
xảy ra cuối năm 1945. Nếu ông Trần viết “tài liệu” này vào thời điểm bấy giờ
thì thằng bé Phan Huy Lê 15 tuổi khôn ranh mực nào để được hóng chuyện nhà cách
mạng tiếng tăm Trần Huy Liệu? Còn nếu như sau này ông Trần mới “sáng tác” ra
thì đã quá xưa rồi vì ngay sau khi sự việc xảy ra, khắp trong Nam ngoài Bắc các
tờ báo Kèn gọi lính, Quyết chiến, Thời mới, Cờ giải phóng… đã đăng tải chuyện
đó rầm rầm. Ông Trần còn viết để làm gì trong tình cảnh việc nước như lửa bỏng
dầu sôi và việc nhà quá nhiều chuyện rối?”
“Phải chờ bốn năm sau, khi công luận của Đảng bộ và những vị
lão thành cùng những chiến sỹ từng chiến đấu ở mặt trận Nam Bộ – Sài Gòn tỏ
thái độ công phẫn bất bình trong các cuộc hội họp và trên báo chí phản ứng quyết
liệt thì đấy mới là “dịp thuận lợi” để sử gia Lê thòi cái đuôi ra. Trên tạp chí
nhà Xưa &Nay số 340, tháng 9/2009, ông công bố bài viết với những luận điệu
nửa nạc nửa mỡ, nửa xuề xòa xí xóa, nửa quanh co bịp bợm với cái lý luận chuyên
ngành lừa thiên hạ. Sau những dẫn chứng lòng thòng lôi thôi ông lộ dần ra: “Lê
Văn Tám không phải là tên của nhân vật lịch sử có thật nhưng phản ánh một sự kiện
lịch sử có thật, một tinh thần hy sinh vì Tổ quốc có thật”.
***
Đổi
mới nghiên cứu lịch sử không phải là chuyện thay đổi các giá trị, thay đổi các
chuẩn mực của đạo lý, thay đổi bản chất các vấn đề. Mà đổi mới là cần phải đánh
giá lịch sử một cách biện chứng hơn, để tiếp cận bản chất các sự kiện, tiến gần
tới chân lý hơn. Trên quan điểm đó nhiều thái độ đối với các nhân vật, sự kiện
lịch sử cần thay đổi, cần vị tha, nhưng nhận thức bản chất các vấn đề thì không
thể thay đổi. Người ta không thể đổi trắng thay đen, lộn ngược các giá trị về
thiện ác, đạo lý. Cái khó hiểu đối với tất cả người Việt có lương tri là tại
sao những cơ quan, những cá nhân có trọng trách về lịch sử, văn hoá và tư tưởng
của nhà nước lại tạo điều kiện, ủng hộ hoặc trước những dư luận phản đối không xử
lý nghiêm minh những người nghiên cứu lịch sử, viết sử luôn kêu gọi viết sử phải
khách quan, khoa học nhưng chính họ lại có cái nhìn không chỉ chủ quan, phản
khoa học mà còn ngược với lương tri, đạo lý?!
Với
Dương Trung Quốc là Đại biểu Quốc hội nhưng thường đưa ra ý kiến nào cũng sai.
Tác giả Dương Đại Việt từng viết về Dương Trung Quốc như sau:
“Những người cơ hội chính trị không có quan điểm chính
trị rõ ràng, luôn ngả nghiêng, dao động, không kiên định. Khi thuận lợi thì tỏ
ra “cấp tiến”, khi gặp khó khăn thì thoái lui, thoả hiệp.
… tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội Việt Nam Khóa XIII, Dương
Trung Quốc muốn chứng tỏ sự “cấp tiến” của mình đã phát biểu chất vấn tại nghị
trường quốc hội, ngạo mạn đặt vấn đề “văn hóa từ chức” … khi nghe Thủ tướng trả
lời một cách chân thiết, khúc chiết, thấu lý đạt tình, nhận được sự tán dương của
đa số đại biểu Quốc hội, thì ông Dương Trung Quốc liền chữa lửa bằng lời thanh
minh “chất vấn là để xem Thủ tướng trả lời ra sao, và với nội dung Thủ tướng vừa
đối đáp thì nhân dân yên tâm, tức là an dân”. Điều đó cho thấy ông Dương Trung
Quốc rõ ràng là kẻ cơ hội chính trị, luôn ngả nghiêng, dao động. Coi việc chất
vấn là trò chơi chính trị cá nhân chứ không phải là đại diện cho cử tri thảo luận
các vấn đề trọng đại của quốc gia”. Làm dấy lên làn sóng chỉ trích Thủ tướng rất
nhiều…”
1-11-2017
ĐÔNG LA