ĐỨA CON NGÀY TOÀN THẮNG
(Giải thưởng cuộc thi Thơ của HNV
TPHCM năm 1986).
Viết cho con Nguyễn Huy Duân
Vậy là
nền hòa bình quý giá của đất nước chúng ta lại đang bị đe dọa. Xin đăng lại
bài thơ này và chùm thơ liên quan đến chiến tranh của tôi.
Bài thơ viết tặng đứa con này chính là bài thơ đã bắc
cầu cho tôi đến với Nhà thơ lớn Chế Lan Viên.
Đã gần
30 trôi qua nhưng tôi luôn nhớ như in lần đầu đến nhà ông . Tôi nhớ một lần ông nói với tôi: “Ông có biết
tại sao tôi đổi nhà lên tận chỗ xa xôi này không? Vì tôi đã chán gặp con
người rồi chỉ thích gần cây cối thôi”. Chính một lần, tự tay ông đã hái trái
cây xoài trong vườn nhà ông cho thằng con tôi khi nó mới 3 tuổi, trong một
lần tôi đưa nó đến chơi. Đâu ngờ rằng sau này nó lại học cùng lớp với thằng cháu
ngoại của ông. Lần đầu tôi đưa thơ nhờ ông đọc chính là chùm thơ mà tôi dự
thi đã bị loại. Không ngờ đọc xong ông lại bảo: “Ô, ông làm được đấy, ông
được giải đấy!”. Ông đã tự ý cho tôi giải mà không cần phải hỏi xem ý của ban
giám khảo. Uy danh của ông cho phép ông làm được vậy.
Trong chùm thơ ấy có bài tôi
viết về ngày chào đời của thằng con.
Hồi ấy tôi cũng chỉ làm một cách tự nhiên từ xúc cảm,
chẳng có ý đồ sắp xếp, cài đặt ý tưởng gì, nên tôi cũng không hiểu tại sao
“ông Chế” lại thích nó và trao giải. Đến giờ thì tôi hiểu bài thơ tôi viết vô
tình mà lại có một sự biểu đạt kép, từ chuyện tình cảm ruột thịt riêng tư lại
nói được tình cảm của cả dân tộc, vừa nói được về lịch sử lại vừa nói lên
được khát vọng đến tương lai, vừa nói về mất mát trong chiến tranh lại vừa
nói lên niềm vui trong ngày hòa bình.
15-5-2014
ĐÔNG LA
(Bà nội lần đầu vào Sài Gòn bế cháu)
Con của ba ơi con chưa ra đời!
Trong bụng mẹ tiếng tim con khe khẽ
Mỗi cựa quậy từ phôi thai nhè nhẹ
Ba đọc được niềm vui trong mắt mẹ con cười
Con của ba ơi con vẫn chưa ra đời
Tháng cuối thai kỳ từng giây ba nóng ruột
Ôi nỗi mong nào bằng lần đầu tiên được gặp
Sự sống của chính mình ở tiếp đời sau
Có một lần con ơi cách đây mười năm
Niềm mong ước cũng đốt tim ba từng phút
Rừng cao su dập dồn pháo trút
Tin chiến thắng về khắp chốn, khắp nơi
Đất nước mình như bà mẹ con ơi!
Ba muơi năm hoài thai đứa-con-ngày-toàn-thắng
Trên vai mẹ luôn trĩu oằn gánh nặng
Cũng vuông tròn và cũng những lần sa
Ngày ấy ba về đầy cờ, đầy hoa
Dưới gót giầy ngổn ngang mảnh đạn bom sạm khói
Ngổn ngang áo quần những người lính trần hoảng hốt
Nhưng nơi chiến trường nhiều lắm những đau thương
Dọc chặng đường ba về thăm quê hương
Thấy đất mẹ thương tích đầy cơ thể
Chiến tranh, chiến tranh, ôi chiến tranh là thế!
Hòa bình này đổi mấy thế hệ máu xương?
Con của ba ơi con vô tận yêu thương!
Ngày ấy ba là một phần li ti của ngày-toàn-thắng
Mười năm sau trên thành phố đầy nắng
Con sinh ra là một phần li ti của hòa bình
Ba ước ao con sẽ thật khỏe thật xinh
Con hãy là một kỹ sư, một người thợ tài ba
dựng xây đất nước
Như ngày chiến thắng Điện Biên ông nội con ao ước
Đừng xảy ra chiến tranh đã như thế bao giờ!
1985
HOÀNG HÔN YÊN TĨNH
(BÀI THƠ ĐẦU TIÊN ĐƯỢC ĐĂNG BÁO)
1983, lần đầu tiên thấy
tác phẩm của mình
được in trên báo Văn nghệ TPHCM, vui mừng không sao kể xiết. Cảm thấy
như có một cuộc đời mới của mình vừa được sinh ra.
Không phải hoàng hôn có giăng kín hạt mưa mù
Nhớp nháp con đường
rừng hoang vu lầy lội
Không phải hoàng
hôn bước hành quân gấp vội
Chưa đặt ba lô đã
lo tìm củi nấu cơm
Ôi nhớ quá em ơi
bao nhiêu hoàng hôn!
Những ngưỡng cửa
của ngày vào đêm yên tĩnh
Những lúc ở bên anh
những người lính
Cột đạn, cột ba lô,
vác súng lên đường
Làm sao quên những
hoàng hôn mù sương
Thăm thẳm rừng xanh
nỗi nhớ nhà da diết
Chiến trường gần,
chiến trường xa biền biệt
Vai áo trận sờn,
ngồi khâu vá trong đêm
Nay trong làng đại
học bên em
Yên tĩnh quá hương
hoàng hôn dịu ngọt
Gió thổi bay tóc mai đụng má anh bất
chợt
Anh bồi hồi ngắm
em tạc trong đêm
Hôm nay đi trong
không gian bình yên
Anh muốn kể về bao
nhiêu đồng đội
Những người có tình
yêu còn nhiều người
chưa hiểu nổi
Về trong lòng đất
âm thầm gửi cả lại hôm nay.
Làng Đại học Thủ Đức
ĐÊM ĐẮP MỒ BẠN TRONG RỪNG
Tưởng
nhớ Khu, Thinh
Tưởng như đất không muốn nhận về lòng mình
Người lính trẻ chưa đầy 19 tuổi
Lưỡi cuốc chúng tôi bật trên đá sỏi
Đêm rừng sâu mưa rơi giọt ngậm ngùi
Những nhát cuốc làm đau nhói tim tôi
Đời trai trẻ chưa từng chôn người chết
Nay lại đi chôn thằng bạn thân thiết
Mưa ướt đất rừng, Khu ơi lạnh lắm không?
Chúng tao chôn mày đầu gối phương Nam
Trên mảnh đất súng mình vừa ran nổ
Còn mặt hướng về ngôi sao Bắc Đẩu
Quê hương chúng mình ở phía ấy Khu ơi!
Rừng Miền Đông 1974
Viết năm 1983
ĐÊM XÂY CHỐT
Chúng tôi xây chốt bên cầu La Ngà
Cả màn đêm chỉ vài chấm sao vời vợi
Nhát cuốc chim va vào muỗi cắm vào đá sỏi
Mồ hôi rơi làm mặn giọt sương đêm
Rừng miền Đông 1974
Viết năm 1983
|