THƠ ĐÔNG LA
NHÂN NGÀY PHỤ NỮ VIỆT NAM
Hôm
nay, ngày 20/10/2018, là ngày “Phụ nữ Việt Nam”, Giám đốc công ty Vũ Thị Hoà có
tổ chức một bữa tiệc chào mừng. Ngày 16/10, cô cũng đã viết một bài đăng trên
facebook. Là một nhà phê bình văn học, tôi thấy lần đầu tiên, những người mẹ,
người vợ, người chị, người em… được cô gọi là “Chính nữ” chứ không phải phụ nữ.
Trong bài viết, cô cũng viết mấy câu thơ rất hay và đầy ý nghĩa sâu xa:
Người chính nữ, đôi mắt kia hiền hậu
Đức nét tâm luôn có ở trong tim
Sống một đời trọn tìm trung hiếu đạo
Kính mẹ cha, yêu chồng, quý con thương
Như bông hoa hướng dương lung linh dưới nắng
Tỏa hương thơm mát, ngan ngát giữa rừng.
Đức nét tâm luôn có ở trong tim
Sống một đời trọn tìm trung hiếu đạo
Kính mẹ cha, yêu chồng, quý con thương
Như bông hoa hướng dương lung linh dưới nắng
Tỏa hương thơm mát, ngan ngát giữa rừng.
Còn
tôi buồn cười ở chỗ tôi là một người thuộc Hội Nhà Văn VN thứ thiệt, từng viết
rất nhiều thơ, văn, lý luận phê bình in trên các báo Văn nghệ và xuất bản thành
sách, nhưng giữa chốn đông người tôi lại không có khiếu trò truyện. Một vài người
có khiếu lại đọc thơ của họ cho tôi nghe, còn tôi là nhà thơ thì mặt cứ đơ ra,
chỉ biết nhe răng cười mà thôi. Tôi bảo tôi chỉ biết viết còn nói chuyện thì rất
dở.
Hôm
nay nhân ngày Phụ nữ Việt Nam, tôi xin đăng lại một bài thơ viết về mẹ, người
đã sinh ra anh, em chúng tôi, trong đó có một liệt sĩ. Mẹ là người đã cho tôi một
cuộc đời để tôi sống và đặc biệt những ngày hôm nay tôi có duyên phúc lớn được
tận mắt chứng kiến những chuyện kỳ lạ, kỳ diệu của thế giới tâm linh. Tôi cũng
đăng lại hai bài thơ viết tặng vợ tôi, người phụ nữ bình thường như bao người
khác nhưng có công vĩ đại đối với tôi và cả dòng họ là đã sinh ra hai đứa con.
Bài
thơ tôi viết về mẹ vào một ngày cuối năm khi đêm Sài Gòn có chút se lạnh, tôi bừng
tỉnh nhớ về mẹ trong cái giá rét lạnh căm căm của mùa đông xưa ở miền Bắc và đã viết. Còn
một bài thơ tôi viết tặng vợ khi đang ở Leningrat (LX cũ), lúc có tâm trạng y
như những ngày tôi đang ở một mình hôm nay.
Văn
chương thường viết về cái riêng nhưng ý nghĩa là cái chung. Tuy cụ thể là viết
về mẹ, về vợ, nhưng cũng là hình ảnh và cuộc đời của tất cả phụ nữ Việt Nam. Xin trân trọng
tặng tất cả những người phụ nữ bình thường mà vĩ đại trên trái đất này.
20-10-2018
ĐÔNG LA
NỖI NHỚ MÙA ĐÔNG
Khi những
ngọn gió chui qua chỗ kính vỡ
ùa
vào giường con
Mang theo
cái lạnh đêm Sài Gòn khuya khoắt
Tự dưng con
không sao chợp mắt
Gió Bấc về
rồi mẹ ơi lạnh lắm không?
Ôi nhớ quá
quê hương ơi mùa Đông!
Nước lạnh
cóng con cá rô không bơi được
Thương mẹ cấy
lâu dầm trong bùn nước
Máu tụ bầm
đầu những ngón tay!
Mẹ ơi con
biết làm gì đêm nay?
Khi gió Bấc
sắc thổi luồn qua liếp cửa
Đêm thì dài
mà chăn thì mỏng
Chỗ ấm mẹ
nhường thằng út bé con!
Ôi mùa Đông
rét trụi cành xoan
Rét quăn
mép chiếc lá chè thưa thớt
Rét làm đọng
hơi mặt giếng khơi ngùn ngụt
Rét làm dài
con đường ngắn ngủi trên quê
Con bỗng muốn
trở về những năm tháng ấu thơ
Sáng sáng
mùa Đông bên chảo cơm rang thơm ngát
Mẹ chia cho
chúng con mỗi đứa một bát
Rồi mẹ kiểm
tra cúc ngực trước lúc đến trường
Ôi nhớ quá
quê hương ơi quê hương!
Trong lạnh
cóng rễ cây lúa của mẹ vẫn
cần
cù chắt chiu trong lòng đất
Như ngọn lửa
trong tim mẹ mãi mãi không tắt
Sưởi ấm sự
sống mùa Đông trên quê hương./.
9-1982
NỖI NHỚ THÀNH “LEN”
Khi những hạt
nắng hiếm hoi rớt xuống thành “Len”
Anh nhớ em
Đi trong những
cơn mưa tuyết như hoa bay
Anh nhớ em
Khi những
ngọn gió quất vào mặt anh cái lạnh âm 25 độ
Anh nhớ em
Anh nhớ em
trong bàn tiệc ồn ào
Khi đêm
đông đơn lẻ
Anh nhớ em
lúc ngủ, lúc thức
Em ơi!
Anh nhớ em
tất cả không gian, tất cả thời gian
Nơi đây anh
đang sống một nửa phần xác của mình
Còn nửa phần
hồn ở nơi em.
Lenigrat
1990
ĐÔNG LA
NHƯ MỘT SỰ
XẾP ĐẶT
Chúng
mình đã đến với nhau
Lạ
lùng như một sự xếp đặt
Bỗng
ở đâu về cái lực vô hình kỳ diệu
Nhanh
hơn cả sóng âm sóng ánh sáng
Mạnh
hơn cả vạn lần sấm chớp bão giông
Bỗng
giật mình thấy trước phút gặp em anh chỉ là một kẻ ngủ mơ
Phải
ta đã quên mình trong những bận rộn bon chen, những ưu phiền thường nhật
Em
chợt đến và anh bừng tỉnh giấc
Cuộc
sống này bỗng quyến rũ đến thế ư!
Em
đã đến từ đâu hỡi nửa cuộc đời mà anh chưa biết?
Phải
từ một thiên hà xa xôi hay từ thời A-đam, Ê-va lần đầu tiên gặp mặt?
Từ
cái hôn đầu tiên của con người làm rung rinh mặt đất?
Trong
ánh mắt em nhìn có một phần ánh mắt của Ê-va!
***
Còn
anh em ơi!
Anh
chỉ biết và anh chỉ biết
Chúng
mình đã đến với nhau từ hai đầu của một dải đất
Chiếc
khăn quàng mầu xanh của nữ thần bỏ quên khi tắm biển Đông
Từ
tiếng khóc oa oa anh vội vàng chạy qua tuổi thơ để đến bên em
Anh
mang đến em cái tuổi xuân có ùng oàng tiếng bom, tiếng đạn
Có
dính máu và mồ hôi của bao nhiêu chiến trận
Có
mùi vị của những dòng sông, của những cánh rừng
Có
phải trong cơn mơ anh đã từng gặp em?
Em ở
đâu giữa chốn phồn hoa, cao sang, đài các?
Trong
chốn ngục tù của những định kiến lạnh tanh?
Nhưng
ta đã đến với nhau rồi chẳng cần tính toán nghĩ suy
Như
Tổ Tiên ngày nào từng đến với nhau trong vườn Địa Đàng của Chúa
Tất
cả những cách ngăn cháy rụi ra tro trong khoảnh khắc
Trong
vòng ôm đầu tiên
Anh
đã thức dậy rồi trong vòng ôm đầu tiên
Không
gian bỗng tinh khôi như lần đầu gặp mặt
Ta
hãy hôn nhau cho rung rinh mặt đất
Cho
chốn Địa Đàng hiện ngay giữa trần gian!
1984