NHỮNG SAI TRÁI CỦA NHÓM PHẠM VIỆT TÙNG, TRẦN ĐĂNG KHOA LIÊN QUAN TỚI BỘ PHIM “CHUYỆN THẬT 30-4-1975”
Ngày 30 tháng 4 sắp tới, tôi đã viết một loạt bài chỉ ra sự sai trái của bọn nhân danh bảo vệ sự thật lịch sử nhưng lại xuyên tạc sự thật, với ý đồ xấu xa, đã bôi đen những người anh hùng, trong đó kỳ công nhất là họ làm bộ phim “Chuyện thật 30-4-1975”. Hôm nay, tôi xin đăng lại bài này.
Xin nói trước những ai chỉ thích đọc thông tin ngắn trên báo không nên đọc những bài tôi viết dạng này, vì không chỉ viết về lịch sử mà còn tranh luận với nhiều chứng cớ, lý lẽ nên rất dài.
24-4-2023
ĐÔNG LA
Từ bộ phim “Chuyện thật 30-4-1975” của nhóm Phạm Việt Tùng, Trần Đăng Khoa, theo dõi cả quá trình ta thấy để chống lại kết luận của Viện Lịch sử Quân sự đã có sự liên kết của Bùi Tùng, Dương Trung Quốc, Trần Đăng Khoa, Nguyễn Khắc Nguyệt, Phạm Việt Tùng, Lâm Thành Quý, Nguyễn Hữu Thái, và v.v… Độc giả đặt câu hỏi, quỹ OBAMA đã xuất hiện tại Việt Nam ủng hộ thái độ chống đối trong các lĩnh vực như lịch sử, văn học nghệ thuật, khoa học xã hội, vậy nhóm Phạm Việt Tùng, Trần Đăng Khoa có liên quan không? Một độc giả khác viết: “Ông Phạm Việt Tùng nói trong phim: “... sẵn sàng chi cả 100 tỷ thì ông ta lấy đâu ra tiền nếu ko phải đã có các thế lực thù địch, phản động bên ngoài chống lưng, hỗ trợ về kinh phí?”
Sau đây là các phần viết phân tích cụ thể những sai trái của bộ phim ““Chuyện thật trưa 30-4-1975”
Phần 1
VỀ BỘ PHIM ĐI “TÌM LẠI LỊCH SỬ CHÂN CHÍNH” NGÀY 30-4-1975
Vào đầu phim, người dẫn chuyện nói: “Có một điều khiến đoàn làm phim trăn trở … trước sự thật lịch sử quá đỗi hiển nhiên. Chính uỷ Bùi Văn Tùng là người soạn Bản đầu hàng cho Tổng thống Cộng hoà MNVN (?)… mà mấy chục năm qua vẫn có người cố ý làm sai lịch sử”.
Phim ảnh mà nói “Cộng hoà Miền Nam Việt Nam"! Nó là cái gì?
Nguồn gốc gây ra sự tranh cãi này là sau 30-4-1975, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 2 đã ghi hết công lao cho ông Bùi Tùng, cho xe tăng 843 vào Dinh Độc lập đầu tiên chứ không phải xe 390. Người chịu trách nhiệm chính để sai lầm kéo dài hơn chục năm không ai khác chính là ông Bùi Tùng. Bởi vì ông vừa là Chính uỷ Lữ đoàn tăng 203, vừa là người trong cuộc, nhưng ông đã im lặng để hưởng công, nhận cả công trạng của người khác. Đến khi có những yêu cầu tôn trọng sự thật lịch sử, rồi sau quá trình xem xét của các cơ quan lãnh đạo, Viện Lịch sử Quân sự đã được giao tổ chức nghiên cứu, chỉnh sửa. Trong cuộc toạ đàm ba mặt một lời, ông Bùi Tùng đã không phản bác, nhưng sau đó ông lại gặp và trả lời những nhà báo, đạo diễn phim tài liệu để rồi họ phát tán những thông tin sai sự thật trên báo, đài, gây ra sự mâu thuẫn và sai trái trong nhận thức của người dân về ngày lịch sử 30-4-1975 dai dẳng đến tận hôm nay!
Gần đây nhất và còn đang nóng trên mạng chính là bộ phim của nhóm Phạm Việt Tùng, Trần Đăng Khoa. Mục tiêu điều tra chính của các tác giả phim là “đối tượng” Phạm Xuân Thệ, nhưng người bị kết tội trước lại là anh Bùi Quang Thận. Họ đã kết án anh Bùi Quang Thận “cố tình bẻ cong sự thật để lịch sử bị sai lạc” vì cái câu anh Thận nói “…trên xe còn hai viên đạn pháo thì bắn một viên vào Dinh ĐL … nhưng không nổ”. Họ đưa lá thư gởi cho ông Bùi Tùng của ông Thái Bá Minh, nguyên là chiến sĩ cùng ngồi xe với anh Thận, ra viết anh Thận nói vậy là “nói láo”. Thông tin chưa được kiểm chứng không chắc chắn, mà dù trí nhớ của anh Thận đúng là không chính xác, thì một chi tiết nhỏ đó cũng không thể “bẻ cong sự thật để lịch sử bị sai lạc” được. Về anh Bùi Quang Thận, cái chuyện anh một mình vào hang ổ quân thù, treo cờ trên nóc Dinh ĐL mới chính là cái điều quan trọng. Còn chuyện dù anh Thận có nói sai, nếu là người có trách nhiệm, lẽ ra ông Bùi Tùng phải góp ý để chỉnh sửa cái chuyện nhỏ đó, đằng này ông lại cung cấp “tài liệu” cho người ta làm phim, để hôm nay họ chửi người anh hùng “nói láo” trên internet cho cả thế giới biết!
Không lẽ theo bộ phim, Lịch sử VN tôn vinh toàn những anh hùng nói dối (Phạm Xuân Thệ), nói láo (Bùi Quang Thận)?
Các tác giả bộ phim kể vì kỳ công đi tìm “lịch sử chân chính về xe 390” đã phát hiện ra “một sự thật lịch sử đang bị che lấp: ai là người thảo bản đầu hàng cho DVM?”. Nhưng rồi chính họ lại đi giúp ông Bùi Tùng che lấp sự thật lịch sử!
Phần 2
CHUYỆN BỘ PHIM NÓI VỀ SỰ KIỆN
BẮT NỘI CÁC DƯƠNG VĂN MINH
Mục đính chính của Phạm Việt Tùng và nhóm làm phim là muốn chứng minh ông Bùi Tùng có mặt ở Dinh ĐL, anh Phạm Xuân Thệ và ông Bùi Tùng đã biết nhau ở Dinh ĐL, nên anh Thệ phải chịu sự chỉ huy của ông Bùi Tùng ở cả Dinh ĐL lẫn ở Đài PT, nghĩa là công trạng trong ngày 30-4-1975 sẽ thuộc phần ông Bùi Tùng hết! Họ đưa ra nhiều chứng cớ nhưng không khách quan, đã suy diễn chủ quan theo ý mình, dẫn đến trong bộ phim có nhiều chỗ tự mâu thuẫn lẫn nhau.
Bộ phim chiếu đoạn video quay ngay sau 30-4-1975, trong đó chính miệng ông Bùi Tùng xác nhận công trạng anh Phạm Xuân Thệ đã cùng mình “đưa TT Dương Văn Minh sang Đài PT SG”. Như vậy, chẳng khác gì bộ phim đã tố cáo chính ông Bùi Tùng, vì sau 15 năm, khi viết báo cáo, ông đã cho rằng vì ông ấy quân hàm cao nhất nên đã chỉ huy mọi chuyện, công trạng thuộc hết về mình, và ông đã quên luôn tên anh Phạm Xuân Thệ.
***
Nhân chứng quan trọng đầu tiên mà nhóm làm phim đưa ra là Trung uý Vũ Đăng Toàn, người chỉ huy xe tăng 390 là xe đầu tiên vào Dinh ĐL. Nhưng vì có thái độ thiên lệch, họ chỉ chọn những câu ông Toàn nói phục vụ cho ý đồ của họ nên lời ông Toàn không thể hiện trọn ý của ông ấy, nên không thể là chứng cớ về sự kiện bắt Nội các Dương Văn Minh trong sáng 30-4-1975. Chính xác và đầy đủ nhất ý ông Toàn chính là lần ông cùng ông Nguyễn Hữu Thái trả lời trong một cuộc gặp gỡ được ghi hình và chiếu trên ANTV - Truyền hình Công an Nhân dân (https://www.youtube.com/watch?v=o8ZztTvwQKY).
Ông Toàn kể, khi xe 390 dừng lại trước tiền sảnh Dinh ĐL, ông định cầm cờ nhưng thôi, vì ông Phượng đã vỗ vai bảo đã có anh Thận đang ôm cờ chạy vào Dinh rồi. Ông liền cầm một khẩu AK nhảy xuống xe đợi rồi chạy theo anh Thận để hỗ trợ. Khi hai người đến bậc tam cấp cửa Dinh thì có người đứng chặn chào theo kiểu Miền Nam rất lịch sự và giới thiệu "Tôi là Chuẩn tướng Nguyễn Hữu Hạnh, phụ tá của Tổng thống Dương Văn Minh. Tổng thống mời các ông lên làm việc". Tiếp theo là phần ông kể trong bộ phim: “Sau đó anh Thận bảo tôi là anh ở lại dồn nội các DVM tôi lên cắm cờ … Tôi dồn toàn bộ nội các DVM vào. Dồn xong thì là ông DVM ra đến chỗ tôi, thì là anh Phạm Xuân Thệ mấy lại hai trợ lý nữa. Bây giờ là anh Phạm Xuân Thệ chứ lúc ấy chả biết ai … thế thì anh này đến gần chỗ ông DVM ấy thì là ông này báo cáo với ông DVM “Báo cáo Tổng thống tôi là Đại uý Phạm Xuân Thệ, Trung đoàn phó trung đoàn 66”… Sau đó chưa kịp làm gì, có một hành động gì … thì đoàn của anh Bùi Văn Tùng Chính uỷ Lữ 203 vừa lên tới”.
Tiếc là lời ông Vũ Đăng Toàn mâu thuẫn với lời anh Phạm Xuân Thệ, tức nói sai, vì lời anh Thệ có ảnh chụp làm chứng.
Anh Phạm Xuân Thệ kể, vào dinh, anh đã cùng đồng đội đi theo cầu thang lên tầng 2, người đầu tiên các anh gặp là ông Nguyễn Hữu Hạnh. Ông Hạnh đã nói:
-Toàn bộ nội các đang trong phòng họp, xin mời cấp chỉ huy vào làm việc!
Phạm Xuân Thệ thấy bất ngờ, thoáng chút lo lắng vì chỉ nghĩ mình dẫn đồng đội vào Dinh để cắm cờ chứ đâu nghĩ đến chuyện “làm việc” với Dương Văn Minh. Anh và đồng đội theo Nguyễn Hữu Hạnh trên cái hành lang dẫn vào phòng có TT Dương Văn Minh. Có một nhà báo Pháp đã chụp được những khoảnh khắc này và đã đăng ngay sau 30-4-1975 bên Pháp.
Như vậy, tấm ảnh chính là vật chứng chứng tỏ ông Hạnh không thể phân thân để mà dẫn ông Toàn đi gặp ông Dương Văn Minh trước được, để rồi ông Toàn thấy anh Thệ vào “báo cáo Tổng thống” và bắt tay ông Minh! Viết ông Toàn là người nói dối là vì như vậy!
Tiếp theo, Phạm Xuân Thệ cùng đồng đội theo Nguyễn Hữu Hạnh vào phòng họp, anh thấy rất rộng, có khoảng 40 - 50 người ngồi. Ông Nguyễn Hữu Hạnh giới thiệu với anh Thệ TT Dương Văn Minh và Thủ tướng Vũ Văn Mẫu.
Ông Dương Văn Minh bước tới, nói thận trọng:
-Chúng tôi biết Quân giải phóng tiến vào nội đô. Chúng tôi đang chờ Quân giải phóng vào để bàn giao.
Nghe tới đó, Phạm Xuân Thệ buột miệng phản ứng ngay, giọng kiên quyết:
-Các ông đã thất bại, đã bị bắt làm tù binh, các ông phải tuyên bố đầu hàng vô điều kiện ngay, không có bàn giao gì cả!
Thật may mắn, khoảnh khắc thiêng liêng nhất đó của cuộc chiến cũng đã được ghi hình (xin coi hình). Theo tôi, đây mới chính là tấm ảnh lịch sử quan trọng nhất, hơn cả ảnh xe tăng húc đổ cổng Dinh ĐL, hơn cả ảnh (nếu có) anh Thận kéo cờ giải phóng lên cột cờ Dinh, hơn cả ảnh ông Minh đọc lời tuyên bố đầu hàng ở Đài Phát thanh, vì trong mọi cuộc chiến, giây phút bắt sống đầu sỏ quân địch luôn là quan trọng nhất.
Thú vị ở chỗ, nếu anh Thệ không giới thiệu thì không ai có thể hiểu rõ tường tận được bức ảnh, vì trong đó ông Mẫu được chụp từ phía sau lưng, còn ông Nguyễn Hữu Hạnh đang đứng giới thiệu ông Minh, ông Mẫu với anh Thệ nhưng đã bị ông Mẫu che hết, chỉ nhô ra cái vai mà thôi. Anh Thệ cho biết trong hình còn có: một người dân mặc áo trắng, chính là người cầm cờ đã lên xe của anh ở dọc đường để dẫn đường đến Dinh ĐL; Nhà báo Đức Borries Gallasch; và ông Tô Văn Cang, một cán bộ tình báo. Như vậy, những lời anh Thệ thường kể về giây phút lịch sử đó là đúng, nhóm anh Thệ thường kể là đúng, vì chúng khớp với lời chứng của ông Nguyễn Hữu Hạnh, nhà báo Borries Gallasch và ông Tô Văn Cang, những người có mặt trong tấm hình lịch sử trên.
Bức ảnh đó chính là chứng cứ thuyết phục nhất chỉ ra ai chính là người bắt Nội các DVM! Anh Thệ đã nói, đã bắt ông DVM rồi thì dù ông Bùi Tùng đến sau có nói ngàn câu cũng vô nghĩa!
***
Trong buổi Toạ đàm được tổ chức bởi Viện LSQS tại Dinh Thống nhất ngày 19-10-2005, lời anh Bùi Quang Thận kể cũng chứng tỏ ông Toàn nói sai.
Anh nói: “Sau khi vào Dinh ĐL… bản thân xe đ/c (ông Toàn) 5 người, đáng lẽ đ/c phải cử người đi để mà bảo vệ tôi chứ, nhưng mà xe đ/c đóng cửa kín mít. Đ/c bảo nằm trong xe bảo vệ, dùng pháo để bảo vệ cho đ/c Bùi Quang Thận… Các đ/c nói không đúng… Khi vào trong Dinh ĐL thì tôi chạy vào… trên xe không phải thiếu vũ khí mà rất nhiều vũ khí… nhưng không mang một thứ gì… chỉ rút cái ăng-ten có cờ giải phóng là chạy vào thôi… Cứ thế leo đến tầng 2… lúc đấy thì cũng sợ chứ không phải không sợ. Bởi vì có một mình, vũ khí không mang… nghĩ tốt nhất là bắt một người dẫn mình đi cắm cờ”.
Báo tienphong.vn cũng viết rõ chuyện này. Trên số báo ngày 29/06/2006 viết, sau cuộc gặp với các cựu binh xe tăng 390, phóng viên của báo gặp những người của Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam, họ đã cho phóng viên của báo biết, trong quá trình trao đổi với các chỉ huy Lữ đoàn 203 và anh Bùi Quang Thận thì không thấy ai nói về việc Vũ Đăng Toàn và Ngô Sĩ Nguyên dồn Nội các Dương Văn Minh vào phòng họp. Vì lúc đó họ chưa xuống xe. Khi nhóm Đại uý Phạm Xuân Thệ xông vào bắt Nội các Dương Văn Minh thì họ mới xuống xe.
***
Tiếp theo, trong bộ phim, Lâm Thành Quý cho biết đã “theo chỉ đạo của đ/c Võ Văn Kiệt” đi gặp nhân chứng quan trọng là ông Nguyễn Hữu Hạnh. Ông Nguyễn Hữu Hạnh kể:
“Khi mà anh em yêu cầu ông Minh đi lên đài phát thanh để mà tuyên bố đầu hàng vô điều kiện thì ông Minh đã trả lời là ổng đã tuyên bố giao chính quyền lại cho Chính phủ Cách mạng lâm thời CHMNVN”.
“Anh em” ở câu nói này chính là nói về nhóm Phạm Xuân Thệ. Lâm Thành Quý đã không ngờ mình kiếm nhân chứng để bênh vực ông Bùi Tùng nhưng thực chất lại nói sự thật về nhóm anh Thệ.
Còn tiếp theo ông Hạnh nói ông biết ông Bùi Tùng là chỉ huy là chỉ huy xe tăng chứ không phải chỉ huy việc bắt DVM. Tiếp nữa, ông Hạnh nói ông Tùng “quyết định” là nói về chuyện thu băng, chứ không phải chuyện quyết định bắt DVM. Nhóm anh Thệ đã bắt DVM rồi, ông đến sau còn quyết định cái gì?
Thực tế, khi anh Thệ súng lên đạn trong tay, buộc ông Minh sang Đài PT, ông Minh sợ ra đường nguy hiểm nên xin thu băng ở Dinh. Anh Thệ chưa hiểu chuyện thu băng thế nào, chưa quyết, còn dùng dằng đã khiến ông Minh hoang mang. Ông Minh thấy ông BT đến, tay không súng, lớn tuổi, có vẻ điềm đạm đã khiến ông yên tâm. Borries Gallasch đã viết: “Sự hoang mang chấm dứt” khi ông Bùi Tùng đến là vì như thế.
Nhóm bênh vực ông Bùi Tùng hay đưa Borries Gallasch ra nhưng lại cố tình cắt xén và diễn dịch sai ý của Nhà báo Đức. Về chuyện Phạm Xuân Thệ bắt DVM, Borries Gallasch đã viết rất rõ:
“Là một người châu Âu duy nhất, là một nhà báo duy nhất, tôi chứng kiến Đại tướng Minh “lớn” - tổng thống của VN cộng hòa, đã bị bắt bởi Phạm Xuân Thệ, chỉ huy của đoàn Đông Sơn thuộc quân đội giải phóng. Tay cầm súng ngắn đã lên đạn, một khẩu K54 của Nga, Thệ rất phấn khích la lớn yêu cầu ông Minh ra đài phát thanh”.
Lâm Thành Quý còn đưa ra chứng cớ nữa để chứng minh “anh Tùng chắc chắn có trong Dinh ĐL”, đó là bản báo cáo của ông Sáu Trí, Đại tá tình báo, cấp trên của ông Tô Văn Cang. Báo cáo viết:
“Anh Tô Văn Cang vào đại sảnh lúc ấy bộ đội đang vây nhóm DVM, Mẫu, và Hạnh. Anh Cang đi lại đứng sát Diệp và Minh. Đ/c chỉ huy thiết giáp la lớn “không có bàn giao gì hết. Tất cả xếp hàng lại nhanh lên””.
Như vậy, bản báo cáo cũng xác nhận “bộ đội đang vây nhóm DVM, Mẫu, và Hạnh”, “bộ đội” ở đây chính là nhóm anh Phạm Xuân Thệ. Còn câu: “Đ/c chỉ huy thiết giáp la lớn “không có bàn giao gì hết” thì trong bài của Cao Minh mà Trần Đăng Khoa đăng để bênh ông Bùi Tùng đã trích chính lời của ông Tô Văn Cang, câu “Không có bàn giao gì hết. Tất cả xếp hàng lại nhanh lên” là của Phạm Xuân Thệ chứ không phải của “Đ/c chỉ huy thiết giáp”. Chắc Lâm Thành Quý cố tình đặt câu nói trên vào miệng ông Bùi Tùng để phản bác chuyện anh Thệ luôn kể là “không biết ông Tùng là ai cả, chỉ biết anh Tùng khi gặp nhau ở Đài PT”, từ đó kết luận rằng, nếu anh Thệ đã biết ông Bùi Tùng thì phải chịu sự chỉ huy của ông Bùi Tùng trong lúc bắt DVM.
Nhưng chính lời ông Bùi Tùng trong phim đã bác bỏ lời Lâm Thành Quý, người bênh vực mình, ông đã xác nhận mình không biết Phạm Xuân Thệ lúc ở trong Dinh:
“… xe đầu tiên ấy thì ông Minh, ông Mẫu, rồi sau này tôi biết là có anh Thệ đi kèm cái xe đó. Tôi đi xe sau thì có nhà báo Bô-rit Ga-lat Tây Đức và anh Hà Huy Đỉnh đi cùng”.
Câu này chính là câu quan trọng nhất để làm sáng tỏ mọi chuyện. Ông Tùng không biết anh Thệ lúc đó thì chỉ huy gì? Câu nói của ông Tùng như vả vào cái miệng điêu ngoa của Trần Đăng Khoa, ý “ông Thệ không thể trèo lên đầu ông Tùng được, vì ông Tùng là cấp trên”!
***
Câu nói trên của ông Bùi Tùng cũng vả luôn vào cái miệng của Phạm Việt Tùng, tác giả chính bộ phim, nói:
“Anh Thệ phủi anh Bùi Tùng ở Dinh ĐL ... còn gì quyền lực của ông Trung tá? Tại sao anh lại phủi ông Trung tá được, mà ông có mặt? Khi (ông BT) đã có mặt ở Dinh ĐL có nghĩa là anh Thệ nói không đúng. Cuốn sách (của Borries Galasch) nói anh Bùi Tùng đến thì trật tự… phải tin Nguyễn Hữu Hạnh… Tô Văn Cang khẳng định Bùi Tùng có mặt ở Dinh ĐL”.
Việc có nhiều người chứng kiến ông Bùi Tùng có mặt lúc anh Thệ bắt Dương Văn Minh thì không có nghĩa là anh Thệ cũng biết ông Bùi Tùng, vì anh đang “bận”, đang chú tâm bắt DVM, không để ý. Cái câu của ông Bùi Tùng thừa nhận mình không biết anh Thệ không chỉ chứng tỏ Lâm Thành Quý sai như đã viết mà cũng cho thấy Phạm Việt Tùng huyên thuyên như thằng say rượu!
Phạm Việt Tùng tiếp:
“Anh Toàn đến, anh chỉ có nhiệm vụ ở sân, không được vào Dinh, thế tại sao anh chấp nhận anh Thận vào để treo cờ mà anh lại không chấp nhận anh Toàn vào Dinh, mà anh Toàn là chính trị viên đại đội lúc đó là quan trọng. Anh không cho vào à? Tại sao chúng ta lại quyết định ... ủi cái cuộc chiến thực ... là anh Toàn vào. Thế thì chúng ta phải tìm ra ai là người bắt DVM? Còn ông là người quyền lực lúc đó, là đại uý, ông báo cáo thì ông Toàn biết vậy… Nhưng công việc chưa xảy ra, chưa giải quyết được vấn đề gì, thì ông Bùi Tùng tới...”
Phạm Việt Tùng vì điều tra thiên lệch nên không biết đến tấm ảnh chụp anh Thệ và đồng đội được ông Nguyễn Hữu Hạnh dẫn từ hành lang vào phòng có DVM, tức Phạm Việt Tùng không biết ông Toàn “nói điêu”, ông ta đã bị ông Toàn dắt mũi mà không biết!
Như vậy, nhóm làm phim vì không khách quan, luôn tìm tài liệu để suy diễn chủ quan, muốn tạo ra sự thật như mình muốn chứ không phải như vốn có. Cuối cùng, muốn chứng tỏ anh Thệ nói dối lại thành ra chứng minh ông Toàn nói điêu.
Phần 3
CHUYỆN CĂM CỜ TRÊN NÓC
DINH ĐỘC LẬP 30-4-1975
Tôi bị bất ngờ ở chỗ, xem kỹ bộ phim của nhóm Phạm Việt Tùng, Trần Đăng Khoa chủ ý chứng tỏ anh Phạm Xuân Thệ “nói dối” ra sao thì lại thấy hoá ra trong chuyện anh Thận vào Dinh treo cờ không chỉ chứng tỏ ông Toàn “nói điêu” mà “nhân chứng thứ 3” rất quan trọng của nhóm Phạm Việt Tùng, Trần Đăng Khoa là Nguyễn Hữu Thái cũng hoàn toàn bịa đặt khi luôn kể rằng mình và Huỳnh Văn Tòng đã dẫn anh Bùi Quang Thận lên nóc Dinh ĐL treo cờ sáng 30-4-1975!
***
Chuyện cắm cờ, nguyên văn lời anh Bùi Quang Thận kể trong buổi “Toạ đàm ngày 19-10-2005” được tổ chức bởi Viện LSQS tại Dinh Thống nhất như sau:
“Khi vào trong Dinh ĐL thì tôi chạy vào… chân dép cao su, mặc áo ngắn tay, đầu đội mũ xe tăng, thì trên xe không phải thiếu vũ khí mà rất nhiều vũ khí… nhưng không mang một thứ gì… chỉ rút cái ăng-ten có cờ giải phóng là chạy vào thôi… Cứ thế leo đến tầng 2… thấy người lố nhố … Thực ra mà nói báo cáo các đ/c là lúc đấy thì cũng sợ chứ không phải không sợ. Bởi vì có một mình, vũ khí không mang, giá có vũ khí thì mình cũng yên tâm hơn… nghĩ tốt nhất là bắt một người dẫn mình đi cắm cờ. Trong đầu tôi lúc ấy, ở trình độ ít chữ, ngắn học… Cho nên là húc đầu vào cửa kính đánh động thì ông ta mới ra, mà báo cáo các đ/c là húc mạnh … đầu tôi phải băng… động thì bắt đầu trong Nội các mới ra một người, thì là tôi nghĩ bụng bây giờ túm lấy tay anh ta, lúc đầu là đòi cho gặp Tổng thống DVM, trong đầu chỉ nghĩ là bắt được DVM là mình an toàn”.
Trong một lần kể cho báo congannghean.vn anh cũng kể giống những ý chính như trên nhưng phần sau chi tiết hơn:
“…đầu tôi đập vào cửa kính trong suốt bị choáng, ngã ngồi xuống ngay trước cửa. Trong chốc lát, tôi tỉnh lại, thấy một nhân viên của ngụy quyền Sài Gòn ra mở cửa… Tôi nắm chắc lấy tay y, nói gấp:
- Cho gặp Dương Văn Minh ngay.
- Vâng, vâng... để tôi vào báo tổng thống - giọng y run run.
Một lát sau, Dương Văn Minh ra… nói tiếng được tiếng không về bàn giao chính phủ gì gì đấy. Tôi không quan tâm mà tiếp tục đề nghị dẫn tôi lên cột cờ ngay. Dương Văn Minh gọi tên nhân viên …
Tôi được đưa đến trước hai cánh cửa sắt, người dẫn đường ấn hai cánh cửa dẹp về hai phía, bên trong hiện ra một khoang giống như thùng sắt đựng lúa của nông dân.
- Mời ông vào trước.
Tôi nghiêm mặt nhìn y đầy ngờ vực. Bọn này định thủ tiêu mình hoặc chí ít nó sẽ lừa mình nhốt lại làm tù binh, con tin chắc? Như đoán được suy nghĩ của tôi, y giải thích: “Thưa ông, đây là cầu thang máy, lên cho nhanh”. Tôi sốt ruột vì thời gian đôi co. Trong tôi thoáng nghĩ, nếu chúng nó muốn bắt mình hoặc giết mình, chắc không bày cách đơn giản thế này… tôi nói: “Ông vào trước đi, nhớ quay mặt vào trong”. Y đi vào, tôi vào theo. Y với tay ấn nút, tôi giữ tay y lại hỏi: “Ông làm gì đấy?” - “Tôi ấn thang máy mà”. Lần này y trả lời tôi rõ ràng hơn. Tôi có cảm giác được nâng lên. Cánh cửa thang máy mở ra, tôi lao thẳng đến cột cờ kéo dây hạ cờ ba sọc… xuống. Do buộc quá chật… Tôi… sốt ruột quá liền đưa răng vào cắn mép trên xé rách lá cờ… Tôi rút cờ giải phóng ở cần ăng ten ra buộc vào, kéo lên… Tôi hạ cờ xuống lấy bút máy Trường Sơn mang theo ghi vào góc dưới lá cờ dòng chữ: “11h30’ ngày 30/4/75”, bên dưới ghi thêm Thận rồi kéo lá cờ lên”.
Như vậy, theo anh Thận hoàn toàn không có chuyện ông Toàn vào Dinh cùng anh, và cũng không có chuyện Nguyễn Hữu Thái và Huỳnh Văn Tòng đã dẫn anh lên nóc Dinh treo cờ.
Lúc đầu, do tuyên truyền, anh Thận tưởng người dẫn mình lên nóc Dinh là Đại tá Vũ Quang Chiêm, về sau khi gặp lại nhau để tái hiện sự kiện thì anh biết đích xác người dẫn mình đó chính là Lý Quí Chung.
***
Lý Quí Chung sau giải phóng chính là Nhà báo Chánh Trinh. Ông đã xuất bản cuốn Hồi ký, trong đó ông kể về sáng 30-4 mà khi đó ông là Tổng trưởng Thông tin, một thành viên trong Nội các DVM, nên luôn ở sát bên Tổng thống DVM khi bộ đội tiến vào Dinh ĐL. Đọc Hồi ký của ông viết về ngày 30-4-1975 ta thấy không phải như Nguyễn Hữu Thái luôn tự nhận mà chính ông mới là người dẫn anh Bùi Quang Thận lên nóc Dinh treo cờ!
Ông Lý Quí Chung viết, sau khi xe tăng vào Dinh Độc Lập, ông thấy tiếng chân người vang dội trong sảnh, có tiếng hô to: “Mọi người đi ra khỏi phòng ngay!” Người bước ra khỏi phòng trước tiên là Tổng thống Dương Văn Minh. Ông bước theo… Ra đến đại sảnh, ông thấy một người bộ đội nói với tổng thống Minh: “Anh chỉ cho tôi đường đi lên để hạ cờ ngụy quyền”. Ông Minh quay sang tôi đang đứng bên cạnh: “Chung, toa hướng dẫn cho người này lên sân thượng””. Sau này ông mới biết đó là anh Bùi Quang Thận. Ông đưa người bộ đội trẻ đến thang máy để lên sân thượng: “Đến trước thang máy, tôi bấm nút cho cửa mở. Khi cửa mở rồi người bộ đội trẻ vẫn chưa chịu bước vào. Tôi đoán trong đời anh chưa bao giờ đặt chân vào một thang máy. Tôi nói với người bộ đội trẻ: “Anh vào đi. Không có gì lo. Tôi cùng vào với anh”. Nói xong, tôi vào trước. Sau ít giây do dự, anh bước vào... Tôi bấm nút lên tầng cuối cùng… Cách thang máy không xa, ở phía trước sân thượng, sát bên ngoài là chỗ cắm cờ. Người bộ đội đi thẳng ra đó hạ lá cờ vàng ba sọc đỏ xuống. Tôi không bước ra theo. Tôi đứng phía trong một lúc, rồi quay trở lại thang máy đi xuống trước một mình”.
Như vậy, dù là trí nhớ nhưng lời hai người trong cuộc là Bùi Quang Thận và Lý Quí Chung ý chính khá trùng nhau.
Vậy mà Nguyễn Hữu Thái luôn kể mình và ông Huỳnh Văn Tòng đã dẫn anh Bùi Quang Thận lên nóc Dinh treo cờ, để rồi “hãnh diện” là họ đã đại diện cho Miền Trung, Miền Nam đóng góp và chứng kiến giây phút thiêng liêng: đất nước đã hoà bình, thống nhất:
"Thật ngẫu nhiên, vào thời điểm lịch sử ấy trên nóc Dinh Độc Lập có 3 chàng trai của 3 miền đất nước: anh Thận ở miền Bắc, giáo sư Tòng miền Nam và tôi ở miền Trung. Cả ba anh em vừa xúc động, vừa sung sướng vừa hãnh diện”.
Về việc Nguyễn Hữu Thái kể, Lý Quí Chung viết:
“Nói về sự kiện 30-4 tại Dinh Độc Lập, có một hai bài viết kể tên một ai đó đã đưa bộ đội lên hạ cờ. Tôi không biết ở Dinh Độc Lập còn có một nơi nào khác treo cờ hay không ngoài cột cờ trên sân thượng. Năm 1990, khi kỷ niệm 15 năm giải phóng miền Nam, một hãng truyền hình Nhật có mời tôi và trung tá (anh Thận) cùng tái hiện lại những giây phút tôi đưa đại uý (trung uý) Thận lên sân thượng Dinh Độc Lập để hạ cờ của chế độ Sài Gòn”.
Còn anh Bùi Quang Thận, trên TCLSQS 10-2006, anh nói đích danh Nguyễn Hữu Thái nói sai: “Tôi tuy đã về hưu nhưng trí nhớ không kém đến mức quên người đã dẫn mình lên cắm cờ trên nóc Dinh ĐL-một sự kiện trọng đại trong đời như vậy. Sự thực là chui vào thang máy chỉ có hai người như tôi đã nói trên, làm gì có nhân vật thứ 3 nào? Điều này cũng đã được ông Ngyễn Hữu Hạnh thừa nhận. Sự việc như ông Thái kể là không đúng sự thật!”
Ông Vũ Đăng Toàn trước đây kể thì không nhắc đến Nguyễn Hữu Thái, nhưng gần đây, trong chương trình gặp gỡ có mặt cả ông Toàn, ông Thái, hai người chứng nhận cho nhau, tung hứng cho nhau những chuyện họ nói sai ở Dinh ĐL; trên một bài báo ông Toàn còn copy luôn giọng của Nguyễn Hữu Thái:
“... chạy lên tầng 2, trước mắt tôi là hình ảnh tòa nhà rộng rãi, trong nhà có khoảng 50-60 người... Sau khi hỏi ông Hạnh về chỗ thang máy để lên tầng thượng tòa nhà (cắm cờ) thì gặp anh Nguyễn Hữu Thái, Hội Sinh viên yêu nước đã nhận chỉ đường và trên đường có gặp Đại tá Vũ Chiêm cùng GS Huỳnh Văn Tòng. Có một điều đặc biệt là lịch sử không sắp đặt, ngẫu nhiên 3 người đại diện 3 vùng miền cùng hướng lên cắm cờ trên nóc dinh Độc Lập. Đó là anh Bùi Quang Thận (quê Thái Bình) miền Bắc, anh Nguyễn Hữu Thái (quê Đà Nẵng) miền Trung, GS Huỳnh Văn Tòng người Nam Bộ. Tôi đánh giá rất cao ý nghĩa của tinh thần hợp sức, đồng lòng vì một Việt Nam thống nhất và hình ảnh lá cờ của Mặt trận giải phóng miền Nam tung bay trên nóc dinh Độc Lập trưa ngày 30-4-1975”.
(còn tiếp)