Thứ Ba, 9 tháng 7, 2013

HUY ĐỨC TRONG VÒNG TAY “CHIẾN HỮU”


ĐÔNG LA

HUY ĐỨC TRONG VÒNG TAY

“CHIẾN HỮU”



Thế là Huy Đức đã trở về trong sự chào đón nồng nhiệt xen lẫn niềm tự hào của các chiến hữu rân trủ.

Qua hiện tượng Snowden và Huy Đức, ta thấy trình độ dân chủ của xã hội Mỹ so với VN quả là một trời một vực. Snowden chỉ nói ra sự thật để bảo vệ quyền tự do riêng tư theo đúng lý tưởng tự do dân chủ của xã hội Mỹ, nhưng anh vẫn biết trước đó là hành động phạm pháp nên đã phải chạy trốn trước khi hành động. Anh đã tâm sự: “Tôi biết mình không làm gì sai nhưng với chính phủ Mỹ muốn điều tra hình sự về vụ rò rỉ này, tôi không hy vọng được nhìn thấy quê hương một lần nữa". Còn Huy Đức và nhiều chiến hữu rân trủ khác ở VN, từ dân thường cho tới đại trí thức, đều hành động như thể mù điếc về luật pháp, điếc không sợ súng, phạm pháp kỳ được thì thôi. Huy Đức không chỉ lời nói gió bay mà còn viết sách; với khoa học công nghệ ngày nay thì sự lưu trữ sẽ là vĩnh cửu. Huy Đức cũng không chỉ đơn giản tiết lộ một “mánh” làm việc của chính phủ như Snowden mà hành động của Huy Đức gây hậu quả lớn hơn rất nhiều. Đó là lộn ngược cả lịch sử, lộn ngược cả hệ giá trị, xúc phạm danh dự công dân.


***

Trong bài Chia tay nước Mỹ, Huy Đức viết: “Khi xe chạy qua một khu mua sắm nhỏ, tôi nhìn thấy… “Phở 75″. Những bảng hiệu sặc sỡ khác bỗng chốc lu mờ. Bụng không đói mà tự nhiên cồn cào, tất cả các giác quan của tôi đều rạo rực. Tôi bảo Vicky dừng xe.

Vicky ngồi đợi tôi. Chị lịch sự cầm tờ báo cao lên, dán mắt vào đó để tôi tự nhiên. Không biết chị có đọc được chữ nào trong khi tôi xì xoạp húp. Không phải bao giờ cũng có dịp để nhận ra, một giọt nước mắm cũng khiến ta nôn nao…”.

Khi xa đất nước nhớ thèm những món ăn ở nhà là lẽ thường, nhưng có gì đó bất thường với một người có tham vọng mang sứ mệnh chữ nghĩa khi nỗi nhớ ăn lại là lớn nhất, nó có vẻ heo quá! Giống như nó cũng vật quá khi kỷ niệm tuổi học trò của “nhà văn” Nguyễn Quang Lập là cùng lũ bạn “trẻ con bảy, tám tuổi góp tiền lại xử sờ bướm bạn gái”; kể chuyện “đít thằng Thanh đang nhoáy trên bụng thím L”; còn “nhà báo” Chênh khoe từ thời “chim chưa mọc lông”, đã được “đê mê” trên bụng một bà chị họ, được “thò tay vào trong bẹn bà chị”, được chị Q “ôm mông hắn ru lên ru xuống nhấp nha nhấp nhổm, và hắn ngất ngây và tột đỉnh”. Phải chăng đây chính là tàn dư của thời Nguyên Ngọc phất cờ đuôi nheo đổi mới văn chương, với tuyên ngôn “Cái cốt lõi của văn nghệ là tính nhân đạo”, nhưng lại ca ngợi những tác phẩm có những chi tiết mất nhân tính, như Tướng về hưu cho việc nấu xác thai nhi cho chó ăn là “chả quan trọng gì”, như Không có vua cho việc loạn luân cha chồng nhìn trộm con dâu tắm là “đàn ông chẳng nên xấu hổ vì mình có con buồi”!

Những đứa trẻ trai thì ở đâu cũng vậy, đồng hành với sự phát triển của cơ thể là sự phát triển giới tính. Tò mò, khao khát khám phá giới tính khác phái là sự thể hiện cái bản năng duy trì nòi giống. Hồi nhỏ ở quê tôi cũng từng cùng lũ bạn đi rình những cặp yêu nhau, khi thấy chàng trai thám hiểm bộ ngực cô gái, chúng tôi hét toáng lên: “Bầu luộc! Bầu luộc!” rồi chạy biến. Nhưng khi viết cuốn Những dấu vết không phai tôi không viết chuyện đó mà viết về những ước mơ khám phá tri thức. Tôi cũng từng xa nhà, xa nước, tôi cũng nhớ các món ăn, nhưng khi viết tôi chỉ làm thơ về nỗi nhớ những người thân yêu:

Anh xa em gần nửa vòng Trái Đất

Nỗi nhớ cũng cong theo dáng Địa Cầu

Rồi:

Khi những hạt nắng hiếm hoi rớt xuống thành Len

Anh nhớ em

Đi trong những cơn mưa tuyết như hoa bay

Anh nhớ em…

Thì ra thích viết cái gì là chứng tỏ thiên hướng của mỗi người, hướng lên làm người hay hướng xuống làm vật.

***

Tôi tin là những người có lương tri không ai chào đón Huy Đức trở về. Nhưng qua những ý kiến ca ngợi Huy Đức, cũng có không ít người tay bắt mặt mừng gặp lại Đức. Trong đó có những người từng là con cưng, là hạt giống đỏ của chế độ này. Họ muốn hơn người nhưng khả năng của họ thực tế là kém người nên cấp tiến thành ra hãnh tiến, phản biện thành ra phản bội. Hôm nay ta thử xem lại đôi nét những gương mặt thuộc bên Huy Đức.

Ý đầu tiên và trang trọng nhất, đề từ của cuốn Bên thắng cuộc, Huy Đức dùng ý của Nguyễn Duy (thực ra cũng copy thôi): bên nào thắng thì dân cũng thua. Ở đây cả Huy Đức và Nguyễn Duy đều dốt bởi VN ta không phải cố ý gây chiến để mong giành chiến thắng, để rồi nhân dân phải chịu thất bại. Nguyễn Duy là một nha thơ có chất dân dã, dễ được đồng cảm trong một đất nước hồi Nguyễn Duy lập danh có đến 95% là nông dân; thêm nữa thời chiến thì thơ còn là vũ khí tinh thần nên rất được chế độ sủng ái, đề cao. Tôi đã viết một bài Bút Tre về Nguyễn Duy:

Thanh Hóa có một Nguyễn Duy

Nổi danh từ một cuộc thi văn nghề (nghệ)

Thơ Duy đậm chất đồng quê

Cua ốc rơm rạ mang về vinh quang…

Bài thơ Hơi ấm ổ rơm của Nguyễn Duy được giải nhất ở báo Văn nghệ giờ coi lại thấy bài thơ muốn ca ngợi tình quân dân nhưng lại bằng sự ích kỷ của nhân dân. Cái hơi ấm ổ rơm làm gì quý giá đến nỗi “đâu dễ chia cho tất cả mọi người” mà chỉ dành cho các chiến sĩ thôi. Bây giờ nhiều người ngạc nhiên khi thấy Nguyễn Duy có tên trong danh sách những người “lật pháp”, còn tôi thì không.

Nguyên Ngọc là nhà văn lão làng, nổi danh từ lúc tôi mới đẻ, đã ca ngợi Huy Đức viết Bên thắng cuộc là: “rất trung thực”. Nhưng chỉ riêng chuyện về gia đình anh Lưu Đình Triều, con nhà báo kỳ cựu Lưu Quý Kỳ, anh đã phản bác Huy Đức trên Tuổi trẻ: “Huy Đức đã viết không đầy đủ, nên làm sai lệch bản chất. Anh đã “vẽ” ra một “hố sâu thực sự” giữa hai cha con và cả gia đình tôi nữa”. Như vậy Nguyên Ngọc đúng là người trước sau như một, tức luôn có cái nhìn lộn ngược. Trước đây, về cuốn Nỗi buồn chiến tranh, để khách quan xin trích nhận xét của người nước ngoài, ông Dennis Mansker (theo Phạm Xuân Nguyên): “Đây là một bức tranh trung thực và tàn nhẫn đến kinh ngạc về bi kịch của một người lính Bắc Việt bị tê liệt hết nhân tính”; nhưng Nguyên Ngọc lại nhìn ra thành thế này: "Đây là cuốn tiểu thuyết về một cuộc chiến đấu của một con người tìm lẽ sống hôm nay. … Hiện thực ở đây là hiện thực bên trong của một tâm hồn quằn quại và đầy trách nhiệm, quằn quại vì đầy trách nhiệm. Trách nhiệm lương tâm. Có lẽ vì vậy, dưới con mắt Tố Hữu, Nguyên Ngọc chỉ là bản nháp tồi của ông; còn với tôi, có thể Nguyên Ngọc biết viết văn nhưng không hiểu gì về văn chương, hoặc ông đã dùng văn chương làm chính trị nên luôn nói ngược!

Chu Hảo, GSTS, nguyên thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ, hiện là Giám đốc nhà xuất bản Tri Thức, cũng có cái nhìn lộn ngược như Nguyên Ngọc khi cho Huy Đức viết Bên thắng cuộc với: “lương tâm trong sáng”. Trong Bên thắng cuộc, Huy Đức đã cho những tướng lĩnh VNCH tự sát khi bại trận là chết vì nghĩa lớn thì lương tâm là tối đen chứ không thể trong sáng như ý ông Hảo được.

Nguyễn Quang Lập, nhà văn, để bênh vực Huy Đức, cũng thật liều lĩnh khi cho chuyện đục răng, đục đầu gối, đóng đinh vào đầu tù binh Việt Cộng ở các địa ngục trần gian chỉ là chuyện khai thác thông tin bình thường của thời chiến! Thật kinh hoàng! Không hiểu sao lại có một thằng nhà văn mất nhân tính đến thế!

v.v…

***

Tóm lại, Huy Đức, một nhà báo, tôi chỉ nêu những dư luận chính thống, theo Hoàng Linh: nhận tiền hối lộ; từng bị đuổi việc khi viết bài Bức tường Berlin;  viết cuốn Bên thắng cuộc đã lộn ngược lịch sử, lộn ngược cả hệ giá trị, xuyên tạc và xúc phạm đời tư công dân, v.v… Nay vẫn ung dung trở về trong vòng tay đón chào nồng nhiệt của các “chiến hữu” rân trủ thì VN mình quả là tự do dân chủ nhất thế giới! Có điều thật e ngại khi cái tự do này sẽ dẫn đến tình trạng như GS Trần Thanh Đạm nói: “Trắng đen lẫn lộn, thiện ác bất minh”. Chính nó là mầm mống sẽ đưa VN dần đến tình trạng như Sy-ri, Ai Cập hôm nay. Như vậy thì thật khốn nạn, khốn nạn cho tất cả không trừ một ai, kể cả những người bên Huy Đức và cả chính bản thân Huy Đức! Bởi khi đã loạn thì khốn nạn tất chứ đâu có trừ một ai?

9-7-2013